Bạn đang xem bài viết Trồng Cà Chua Trong Môi Trường Giá Thể Và Hệ Thống Tưới Nhỏ Giọt được cập nhật mới nhất trên website Duhocaustralia.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
– Cà chua trồng trong nhà lưới có thể trồng quanh năm, thường thì 1 năm có thể trồng được 2 vụ (01 vụ trồng cà chua 06 tháng).
– Trồng cà chua theo thời vụ thông thường:
+ Vụ Hè Thu: Gieo tháng 7, tháng 8, trồng tháng 8, tháng 9, thu hoạch vào cuối tháng 10 và 12.
+ Vụ Thu Đông: Gieo từ giữa tháng 9 sang cuối tháng 10, trồng tháng 11 để thu hoạch vào tháng 2, tháng 3.
+ Vụ Đông Xuân: Gieo tháng 11, trồng tháng 12 và thu hoạch tháng 3, tháng 4.
+ Mấy năm gần đây, do yêu cầu của thị trường nhiều nơi còn gieo thêm cà chua vụ Xuân – Hè, gieo hạt tốt nhất từ thượng tuần tháng 1 đến trung tuần tháng 2 để cây con được trồng chậm nhất vào quãn g 15 tháng 3, cho thu hoạch vào tháng 5 – 6.
– Nếu trồng các giống F1 trong nước thì một năm trồng được 1,5 vụ (7-8 tháng cho 1 vụ), nếu trồng một số giống chuyên trồng trong nhà màng như Labell thì một năm được 1,2 vụ (9-10 tháng cho 1 vụ)
Chuẩn bị trước lúc trồng cây
Xử lý nhà lưới
– Nhà lưới được quét dọn sạch nền, xử lý vôi bột khử trùng, quạt gió để thông thoáng khí. Đường ống dẫn nước tưới và phân bón cũng được làm sạch, các vòi phun được kiểm tra, không bị tắc.
– Dùng thêm 4kg Clorin pha với 200 lít nước phun khắp trong nhà trồng, để sát khuẩn trước khi trồng 03 – 05 ngày.
– Ở xung quanh bên ngoài nhà lưới: Phun Aldrin để trừ kiến và côn trùng.
Chuẩn bị bầu trồng cây cà chua
Bước 1: Xử lý giá thể xơ dừa
– Xơ dừa được xử lý tiệt trùng, sạch sâu bệnh, khử chát, trộn chung một ít vôi bột.
– Dùng 5kg Clorin pha 1000 lít nước tưới đều vào giá thể sẽ trồng. Ngày hôm sau dùng 5m3 nước sạch tưới đều vào giá thể trồng.
– Mười ngày sau lại dùng 10m 3 nước sạch tưới đều vào giá thể mục đích giúp cho giá thể giữ được ẩm trước khi chuyển cây con từ khay ươm vào bầu giá thể trồng.
Bước 2: Chuẩn bị túi bầu
– Kích thước bầu: Bầu sau khi bỏ giá thể vào đảm bảo dung tích là 15 lít (đường kính 30cm x chiều cao khoảng 35cm).
Bước 3: Đóng sơ dừa vào túi bầu
– Cho toàn bộ sơ dừa đóng vào túi bầu
– Chuyển túi bầu vào trong nhà lưới
Mật độ, khoảng cách
– Mật độ trồng: 3.000 cây/ 1000m2 sàn nhà lưới.
– Khoảng cách trồng: Các bầu giá thể được đặt trên 1 máng tôn dài 45m, rộng 45cm,
+ Khoảng cách 2 bầu trên máng là 45cm,
+ Khoảng cách 2 máng 2 máng là 1,2m (xem sơ đồ). Máng tôn vừa có tác dụng hạn chế giá thể rơi ra mặt sàn, vừa có tác dụng giữ lại lượng nước và phân bón thừa chảy ra khi tưới giúp tiết kiệm
Sơ đồ bố trí các bầu trồng cà chua trong nhà lưới
Khoảng cách các bầu trồng cây cà chua
Trồng cây cà chua
– Tiêu chuẩn cây đem trồng
+ Cây cà chua khoảng 15 – 16 ngày sau khi gieo ươm hạt,
+ Cây con được khoảng 4 – 5 lá thật (cao 10 – 15cm), chọn cây mập, khỏe, lông ngắn tiến hành chuyển cây ươm vào giá thể trồng.
Cây giống cà chua đủ tiêu chuẩn đem đi trồng
– Trồng cây vào bầu giá thể:
+ Khi trồng để lá mầm trên mặt xơ dừa khoảng 1cm. Ghim que tưới cách gốc 2 cm ngay sau khi trồng.
Lưu ý:
– Trước khi trồng 1 ngày phun thuốc Ridomin gol và thuốc trừ sâu để ngăn ngừa côn trùng bám vào khi di chuyển từ vườn ươm sang nơi trồng.
– Việc chuyển cây ươm vào bầu giá thể trồng phải làm triệt để trong vòng 1 – 2 ngày để bảo đảm cây con khỏe, tỷ lệ sống của cây cao, cây đồng đều về kích thước.
Chăm sóc
– Sau khi trồng xong tiến hành quét dọn vệ sinh trong nhà lưới vì khi trồng sẽ có một số giá thể bị rơi ra mặt nền.
– Ngay sau khi trồng bắt đầu tưới nước có pha phân bón và tưới theo lập trình
Điều khiển nước tưới
– Khi cây còn nhỏ số lần tưới trong ngày khoảng 8 lần và không tưới vào lúc nắng nóng vì lúc ấy nước đọng lại trong đường ống rất nóng. Nước tưới lúc này có EC = 1 (EC: nồng độ muối) và pH = 6 ( nước trung tính)
– Lượng nước tưới tùy theo sinh trưởng của cây, nên tưới nước nhiều vào hai thời kỳ:
+ Lúc ra quả rộ (trên 50% số cây đã có quả) và lúc phát triển mạnh.
* Chú ý: Không để bộ lá cà chua bị héo rũ trong bất kì giai đoạn nào. phân bón và nước tưới được lập trình sẵn kết hợp tưới nước và bón phân chung với nhau
Cây cà chua ở giai đoạn cây con
Điều khiển lượng phân bón
– Dinh dưỡng là một trong những yếu tố đặc biệt quan trọng đối với cây cà chua, đặc biệt trồng cây cà chua bằng hình thức tưới nhỏ giọt thì việc chộn hỗn hợp các chất dinh dưỡng để cây sinh trưởng, phát triển tốt, năng suất tối ưu, chống chịu sâu bệnh là điều hết sức quan trọng.
Quy trình phối trộn bón cho cây cà chua:
+ Phối trộn phân hóa học nên một số phân không thể hòa chung ở nồng độ cao vì sẽ gây ra phản ứng kết tủa nên phải dùng ít nhất 3 thùng để hòa tan đậm đặc phân bón.
+ Cách phối trộn phân bón: Nếu dùng 3 thùng phân thì có 3 bộ trộn: Phân và liều lượng trộn trong 3 thùng A, B và C như sau ( Tùy vào điều kiện giống cây cà chua và mức độ thâm canh ) :
– Thùng A: các chất được pha trong 1500 lít nước và khuấy tan đều.
Thùng A
– Calcium Nitrate : 9 kg
– Potasium Nitrate : 1,4 kg
– KH2PO4 : 1,3 kg
– Thùng B: các chất được pha trong 1500 lít nước và khuấy tan đều.
– K2SO4 : 4 kg
– MgSO4: 3,4 kg
– FeSO4: 200gr
– H3BO3: 40gr
Thùng B
– MnSO4: 30gr
– ZnSO4: 12,5 gr
– CuSO4: 5 gr
– Molypden : 1 gr
– Thùng C: vì nguồn nước tưới có pH thấp (khoảng 4,2) nên phải dùng NaOH hoặc KOH để nâng pH lên 6. ( Để chế độ pH 4,2 nước đó là chua khi bón cho câ y cà chua hấp thụ dinh dưỡng kém )
+ 20.000 lít nước sẽ được hòa với khoảng 0,75 kg KOH hoặc NaOH để nâng pH từ khoảng 4,2 lên 6.
Thùng C NaOH hoặc KOH
– Các chất được pha vào 300 lít nước tạo thành dung dịch phân bón đậm đặc, sau đó dung dịch phân bón đậm đặc này sẽ được pha với 20.000 lít nước để tưới cho cà chua, trong vòng 7 ngày cho 1000 m2 sàn.
Cách bón
– Trong tuần lễ đầu khi trồng mỗi ngày tưới lên 1 gốc cây khoảng 200 ml với EC =1 và pH = 6. Tưới làm 10 lần trong ngày.
– Tuần thứ 2- 4 tưới tăng dần đến 800 ml/gốc và số lần tưới tăng lên khoảng 16 lần.
– Tuần thứ 5 về sau tăng lượng calcium nitrat từ 18 kg lên 25 kg. Và EC = 1,5 ; pH = 6, lượng nước tưới trong 1 ngày khoảng từ 1,5 lít /gốc đến 2 lít/gốc tùy theo lượng áng sáng và nhiệt độ và số lần tưới trong 1 ngày khoảng 20 lần.
* Chú ý: Ở giai đoạn từ khi mới trồng đến 15 ngày sau khi trồng cây thường biểu hiện thiếu sắt – cần bổ sung sắt bằng cách phun trên lá chelat sắt.
Làm giàn cho cây cà chua
– Việc làm giàn được tiến hành sau khi cây ra chùm hoa thứ nhất.
– Sau khi trồng 20 ngày cây cao khoảng 50 cm đã bắt đầu đổ ngã nên lúc này phải tiến hành cắm cọc (cọc dài 1,20 cm) và quấn dây ở đoạn cách mặt đất 30 – 35 cm. Trong thời gian này cây phát triển rất nhanh, mỗi ngày cây cao thêm khoảng 3cm, nên việc quấn dây phải thường xuyên để tránh đổ ngã, đồng thời hàng ngày tỉa hết nhánh bên, chỉ để hai thân chính. Tỉa bỏ cả những lá già và những lá hết khả năng quang hợp. Khi tỉa không làm bầm dập vết cắt và tỉa khi nhà lưới khô ráo.
Buộc giàn cây cà chua giai đoạn cây con
Buộc giàn cho cây ở giai đoạn ra quả
Tỉa chồi, lá, nụ hoa:
* Tiả chồi: Nhiều nghiên cứu cho thấy trồng cà chua không tỉa chồi cho năng suất thấp hơn có tiả chồi
– Cần tiả kịp thời khi nhánh mới lú ra 3-5 cm để dinh dưỡng tập trung nuôi trái, thường xuyên tỉa bỏ mầm nách vô hiệu. Dùng tay đẩy gẩy chứ không dùng móng tay ngắt hoặc dùng kéo cắt vì dễ nhiễm bệnh qua vết thương.
Tỉa chồi cho cây cà chua
* Tiả lá: Nên tỉa bớt các lá chân đã chuyển sang màu vàng để ruộng được thoáng, nhất là những chân ruộng rậm rạp, dễ nhiễm bệnh trồng dầy trong mùa mưa.
* Tỉa quả: Mỗi chùm hoa chỉ nên để 4-6 quả, ngắt cuối cành mang trái để dinh dưỡng tập trung nuôi quả, quả lớn đều cỡ, giá trị thương phẩm cao.
Cây cà chua ở giai đoạn hình thành quả
* Bấm ngọn: Đối với giống thời gian sinh trưởng dài, cao cây, giai đoạn gần cuối thu hoạch nên bấm ngọn để trái lớn đều, thu tập trung giúp kết thúc mùa vụ gọn.
Rung bông, thụ phấn (khoảng 45 ngày sau trồng):
– Khi cây bắt đầu ra bông vì trong điều kiện nhà lưới không có nhiều gió như ngoài tự nhiên, đồng ruộng nên việc rung bông thụ phấn cho cà chua là rất quan trọng và công việc này được thực hiện liên tục từ thời điểm khi cà bắt đầu ra bông mỗi ngày và mỗi sáng từ 8h30′ đến 10h30′ cho đến khi thu hái hết giúp cho bông thụ phấn tốt hơn.
Kiểm soát sâu bệnh
– Tình hình phát sinh phát triển của sâu bệnh gây hại trong nhà lưới cho thấy xuất hiện đều quanh năm, đặc biệt là các loại bệnh trên cây cà chua.
* Sâu hại:
– Cà chua thường gặp các sâu hại như:
+ Sâu xanh
+ Sâu khoang ăn lá, ăn cùi quả,
+ Sâu hồng đục quả và rệp.
Tuy nhiên, mô hình trồng cà chua ở nhà lưới chỉ xuất hiện con sâu khoang ăn lá vào thời gian đầu mới trồng cà chua trong nhà lưới, do chưa có kinh nghiệm xử lý giá thể, che chắn kỹ.
– Kiểm soát tình hình sâu hại: bằng cách phun thuốc trừ sâu sinh học Catex 1,8EC & 3,6EC đây là loại thuốc trừ sâu tiên tiến thế hệ mới, không sử dụng hóa chất. Với hoạt chất Abamectin 1.8%, 3.6%, Catex 1.8EC & 3.6EC có tác dụng diệt trừ các loại sâu miệng nhai và nhện đã kháng thuốc, nên ngoại trừ diệt được con sâu khoang còn có thể phòng trị một số loại sâu rầy khác.
– Theo khuyến cáo thì loại thuốc Catex 1.8, 3.6EC an toàn cho cây trồng, không để lại dư lượng trong nông sản, rất ít ảnh hưởng đến thiên địch, thích hợp sử dụng cho vùng rau an toàn.
– Ngoài dùng thuốc sinh học thì phương pháp xử lý giá thể kỹ trước khi trồng và làm cửa ra vào hai lớp cũng đã hạn chế rất lớn loại sâu hại này.
* Bệnh hại:
– Bệnh hại hay gặp là:
+ Bệnh mốc sương (sương mai)
+ Bệnh xoắn lá.
– Đối với các loại bệnh này không dùng biện pháp hóa học nào để xử lý điều trị, chỉ phòng ngừa bệnh giai đoạn đầu khi cây còn nhỏ (từ cây con đến ra hoa) bằng chế phẩm Exin, cây cà chua khi bắt đầu ra hoa về sau nhờ cung cấp dinh dưỡng đầy đủ và cân đối nên sức đề kháng cao, bệnh hại ảnh hưởng đến năng suất cà chua không đáng kể.
Kỹ Thuật Trồng Cây Dưa Chuột Trong Môi Trường Giá Thể Và Hệ Thống Tưới Nhỏ Giọt
– Dưa chuột trồng trong nhà lưới có thể trồng quanh năm, thời gian sinh trưởng cây từ 40 – 45 ngày
– Trồng cà chua theo thời vụ thông thường:
+ Vụ xuân hè gieo hạt 20/2 – 15/3
+ Vụ thu đông gieo hạt: 10/9 – 5/1
2. Chuẩn bị trước lúc trồng cây dưa leo
2.1. Xử lý nhà lưới để trồng cây dưa chuột
– Nhà lưới được quét dọn sạch nền, xử lý vôi bột khử trùng, quạt gió để thông thoáng khí. Đường ống dẫn nước tưới và phân bón cũng được làm sạch, các vòi phun được kiểm tra, không bị ngẹt.
– Dùng thêm 4kg Clorin pha với 200 lít nước phun khắp trong nhà trồng, để sát khuẩn trước khi trồng 03 – 05 ngày.
– Ở xung quanh bên ngoài nhà lưới: Phun Aldrin để trừ kiến và côn trùng.
2.2. Chuẩn bầu trồng cây dưa leo (dưa chuột)
Bước 1: Xử lý giá thể
– Xơ dừa đã được xử lý tiệt trùng, sạch sâu bệnh, khử chát, trộn chung một ít vôi bột.
– Dùng 5kg Clorin pha 1000 lít nước tưới đều vào giá thể sẽ trồng. Ngày hôm sau dùng 5m 3 nước lã tưới đều vào giá thể trồng.
– Mười ngày sau lại dùng 10m3 nước lã tưới đều vào giá thể mục đích giúp cho giá thể giữ được ẩm trước khi chuyển cây con từ khay ươm vào bầu giá thể trồng.
– Kích thước bầu: Bầu sau khi bỏ giá thể vào đảm bảo dung tích là 15 lít (đường kính 30cm x chiều cao khoảng 35cm).
– Cho toàn bộ sơ dừa đóng vào túi bầu
– Chuyển túi bầu vào trong nhà lưới
3. Mật độ, khoảng cách trồng cây dưa leo trong nhà lưới
– Mật độ trồng: 3.000 cây/ 1000m 2 sàn nhà lưới.
– Khoảng cách trồng: Các bầu giá thể được đặt trên 1 máng tôn dài 45m, rộng 45cm,
+ Khoảng cách 2 bầu trên máng là 45cm,
+ Khoảng cách 2 máng 2 máng là 1,2m (xem sơ đồ). Máng tôn vừa có tác dụng hạn chế giá thể rơi ra mặt sàn, vừa có tác dụng giữ lại lượng nước và phân bón thừa chảy ra khi tưới giúp tiết kiệm
Sơ đồ bố trí các bầu trồng dưa chuột trong nhà lưới
Khoảng cách các bầu trồng cây dưa chuột
4. Trồng cây dưa leo (dưa chuột) trong nhà lưới
– Tiêu chuẩn cây dưa leo đem trồng
+ Cây dưa leo khoảng 15 – 16 ngày sau khi gieo ươm hạt,
+ Cây con được khoảng 4 – 5 lá thật (cao 10 – 15cm), chọn cây mập, khỏe, lông ngắn tiến hành chuyển cây ươm vào giá thể trồng.
Cây giống dưa chuột đủ tiêu chuẩn đêm đi trồng
– Trồng cây vào bầu giá thể:
+ Khi trồng để lá mầm trên mặt xơ dừa khoảng 1cm. Ghim que tưới cách gốc 2 cm ngay sau khi trồng.
Lưu ý:
– Trước khi trồng 1 ngày phun thuốc Ridomin gol và thuốc trừ sâu để ngăn ngừa côn trùng bám vào khi di chuyển từ vườn ươm sang nơi trồng.
– Việc chuyển cây ươm vào bầu giá thể trồng phải làm triệt để trong vòng 1 – 2 ngày để bảo đảm cây con khỏe, tỷ lệ sống của cây cao, cây đồng đều về kích thước.
5. Chăm sóc cây dưa leo trong nhà lưới
– Sau khi trồng xong tiến hành quét dọn vệ sinh trong nhà lưới vì khi trồng sẽ có một số giá thể bị rơi ra mặt nền.
– Ngay sau khi trồng bắt đầu tưới nước có pha phân bón và tưới theo lập trình
5.1. Điều khiển nước tưới cho cây dưa chuột trong nhà lưới
– Khi cây còn nhỏ số lần tưới trong ngày khoảng 8 lần và không tưới vào lúc nắng nóng vì lúc ấy nước đọng lại trong đường ống rất nóng. Nước tưới lúc này có EC = 1 và pH = 6.
– Lượng nước tưới tùy theo sinh trưởng của cây, nên tưới nước nhiều vào hai thời kỳ:
+ Lúc ra quả rộ (trên 50% số cây đã có quả) và lúc phát triển mạnh.
* Chú ý: nào. phân bón chung với nhau
Không để bộ lá dưa chuột bị héo rũ trong bất kì giai đoạn và nước tưới được lập trình sẵn kết hợp tưới nước và bón phân
Cây dưa chuột giai đoạn ra hoa
5.2. Điều khiển lượng phân bón cho cây dưa chuột trồng giá thể trong nhà lưới
– Dinh dưỡng cây trồng là một trong những yếu tố đặc biệt quan trọng đối với cây dưa chuột, đặc biệt trồng cây dưa chuột bằng hình thức tưới nhỏ giọt thì việcchộn hỗn hợp các chất dinh dưỡng để cây sinh trưởng, phát triển tốt, năngsuất tối ưu, chống chịu sâu bệnh là điều hết sức quan trọng.
5.2.1. Quy trình phối trộn bón cho cây dưa chuột
+ Phối trộn phân hóa học nên một số phân không thể hòa chung ở nồng độ cao vì sẽ gây ra phản ứng kết tủa nên phải dùng ít nhất 3 thùng để hòa tan đậm đặc phân bón.
+ Cách phối trộn phân bón: Nếu dùng 3 thùng phân thì có 3 bộ trộn: Phân và liều lượng trộn trong 3 thùng A, B và C như sau: (Cách pha trộn phân phụ thuộc vào giống cây dưa chuột, mức độ thâm canh )
– Thùng A: các chất được pha trong 150 lít nước và khuấy tan đều.
– Thùng B: các chất được pha trong 150 lít nước và khuấy tan đều.
– Thùng C: vì nguồn nước tưới có pH thấp (khoảng 4,2) nên phải dùng NaOH hoặc KOH để nâng pH lên 6.
+ 20.000 lít nước sẽ được hòa với khoảng 0,75 kg KOH hoặc NaOH để nâng pH từ khoảng 4,2 lên 6.
– Các chất được pha vào 300 lít nước tạo thành dung dịch phân bón đậm đặc, sau đó dung dịch phân bón đậm đặc này sẽ được pha với 20.000 lít nước để tưới cho dưa chuột trong vòng 7 ngày cho 1000 m 2 sàn.
Phối trộn phân bón cho cây dưa chuột
5.2.2. Cách bón phân cho cây dưa leo trồng giá thể trong nhà lưới
– Trong tuần lễ đầu khi trồng mỗi ngày tưới lên 1 gốc cây khoảng 200 ml với EC =1 và pH = 6. Tưới làm 10 lần trong ngày.
Tưới nước và bón phân cho cây dưa chuội ở giai đoạn ra quả
– Tuần thứ 2- 4 tưới tăng dần đến 800 ml/gốc và số lần tưới tăng lên khoảng 16 lần.
– Tuần thứ 5 về sau tăng lượng calcium nitrat từ 18 kg lên 23 kg. Và EC = 1,5 ; pH = 6, lượng nước tưới trong 1 ngày khoảng từ 1,5 lít /gốc đến 2 lít/gốc tùy theo lượng áng sáng và nhiệt độ và số lần tưới trong 1 ngày khoảng 20 lần.
* Chú ý: Ở giai đoạn từ khi mới trồng đến 15 ngày sau khi trồng cây thường biểu hiện thiếu sắt – cần bổ sung sắt bằng cách phun trên lá chelat sắt.
5.3. Làm giàn cho cây dưa chuột trong nhà lưới
5.3.1. Làm giàn
– Dây làm giàn leo thường dùng là dây cước, được treo ngược lên trên cao. Sử dụng dây cước làm giàn, sợi dây cước được buộc trên giàn cao. Cây sinh trưởng, phát triển đến đâu buộc dây đến đó, cuốn sợi dây vào thân cây.
– Dưa leo phát triển thân lá và các tua cuốn dài nhanh trong 2 tuần đầu sau khi trồng. Làm giàn và tỉa nhánh đúng kỹ thuật làm tăng năng suất, kích thước trái, làm giảm sâu bệnh, thuận tiện cho việc chăm sóc và thu hoạch. Khi cây cao khoảng 30cm và có tua cuốn nên tiến hành quấn cây lên giàn.
Quấn cây dưa leo lên dây buộc khi cây dưa chuột ra tua
Quấn cây dưa leo lên dây khi cây dưa chuột ra hoa
5.3.2. Tỉa nhánh cho dưa leo trồng trong nhà lưới
– Tỉa nhánh:
+ Dưa leo phát triển nhiều nhánh phía trong luống và những nhánh này không hình thành trái. Để tăng năng suất cần phải tỉa bỏ những nhánh phụ tới khi thân chính bò lên gần tới đỉnh giàn. Nên để 4-6 nhánh phụ trên một cây và ngắt bỏ chồi của thân chính để cây phát triển ra hoa trái sớm. Loại bỏ các nhánh phụ bắt đầu từ đốt thứ 10.
Buộc dây và tỉa nhánh cho cây dưa chuột
– Tỉa quả
+ Mỗi chùm hoa chỉ nên để 4-6 quả, ngắt cuối cành mang trái để dinh dưỡng tập trung nuôi quả, quả lớn đều cỡ, giá trị thương phẩm cao
Cây dưa chuột ở giai đoạn ra hoa và hình thành quả
5.5. Rung hoa (bông), thụ phấn cho cây dưa leo
– Khi cây bắt đầu ra bông, vì trong điều kiện nhà lưới không có nhiều gió như ngoài tự nhiên, đồng ruộng nên việc rung bông thụ phấn cho cà chua là rất quan trọng và công việc này được thực hiện liên tục từ thời điểm khi cà bắt đầu ra bông mỗi ngày và mỗi sáng từ 8h30′ đến 10h30′ cho đến khi thu hái hết giúp cho bông thụ phấn tốt hơn
Thụ phấn cho cây dưa chuột
5.6. Kiểm soát sâu bệnh hại cây dưa leo trồng giá thể trong nhà lưới
– Ưu điểm của phương pháp trồng cây dưa chuột trong môi trường giá thể và hệ thống tưới nhỏ giọt là điều kiện trồng trong nhà lưới, nhà kính, trồng cây trong môi trường giá thể sạch nên hạn chế và kiểm soát được bệnh hại rất nhiều. Tuy nhiên sâu bệnh thấy xuất hiện đều quanh năm, đặc biệt là các loại bệnh trên cây dưa chuột
– Dưa chuột thường gặp các sâu hại như:
+ Sâu xanh ăn lá
+ Sâu đục quả
+ Rệp.
– Kiểm soát tình hình sâu hại: bằng cách
+ Xử lý giá thể, che chắn kỹ.
+ Phun thuốc trừ sâu sinh học Catex 1,8EC & 3,6EC đây là loại thuốc trừ sâu tiên tiến thế hệ mới, không sử dụng hóa chất. Với hoạt chất Abamectin 1.8%, 3.6%, Catex 1.8EC & 3.6EC có tác dụng diệt trừ các loại sâu miệng nhai và nhện đã kháng thuốc, nên ngoại trừ diệt được sâu hại còn có thể phòng trị một số loại sâu rầy khác.
– Theo khuyến cáo thì loại thuốc Catex 1.8, 3.6EC an toàn cho cây trồng, không để lại dư lượng trong nông sản, rất ít ảnh hưởng đến thiên địch, thích hợp sử dụng cho vùng rau an toàn.
– Ngoài dùng thuốc sinh học thì phương pháp xử lý giá thể kỹ trước khi trồng và làm cửa ra vào hai lớp cũng đã hạn chế rất lớn loại sâu hại này.
Bệnh hại cây dưa leo trồng giá thể trong nhà lưới
– Bệnh hại hay gặp là:
+ Bệnh mốc sương (sương mai)
+ Bệnh phấn trắng
– Đối với các loại bệnh này không dùng biện pháp hóa học nào để xử lý điều trị, chỉ phòng ngừa bệnh giai đoạn đầu khi cây còn nhỏ (từ cây con đến ra hoa) bằng chế phẩm Exin, cây dưa chuột khi bắt đầu ra hoa về sau nhờ cung cấp dinh dưỡng cây trồng đầy đủ và cân đối nên sức đề kháng cao, bệnh hại ảnh hưởng đến năng suất cà chua không đáng kể.
Nguồn: Giáo trình trồng và chăm sóc rau không dùng đất – Bộ NN&PT NT
Kỹ Thuật Trồng Dưa Lưới Trên Giá Thể Trong Nhà Màng, Áp Dụng Hệ Thống Tưới Nhỏ Giọt
1. Chuẩn bị nhà màng:
Nhà màng được thiết kế với hệ thống thông gió 2 cửa áp mái cố định có rèm che, thông gió tự nhiên với chiều cao đến máng nước 4m, khẩu độ 9.6m, bước cột 3m. Với mái lợp bằng màng Polymer 200 micron Ginegar và vách xung quanh là các tấm lưới mắt cáo chắn côn trùng gây hại với quy cách 40mesh (40 lỗ/cm2) không nên dùng lỗ quá thưa hay quá dày.
2. Chuẩn bị giống: Tùy theo điều kiện và nhu cầu thị trường có thể chọn giống có hình dạng, chất lượng phù hợp. Hiện nay, Taki, Taka và Tazoti (Nhật Bản) là các giống được công ty trồng khảo nghiệm và đánh giá là phù hợp với điều kiện khí hậu nhà màng TP. HCM.
Sử dụng khay ươm cây để gieo hạt. Khay ươm thường làm bằng vật liệu mốp xốp, có kích thước dài 50cm, rộng 35cm, cao 5cm (có 50 lỗ/khay). Sử dụng mụn xơ dừa, tro trấu (với tỷ lệ 75%), và dinh dưỡng hữu cơ Kuji (25%) để làm giá thể gieo hạt. Xơ dừa phải xử lý chất chát (tamin) trước khi trồng. xử lý bằng cách ngâm và xả, thời gian xử lý 7 – 10 ngày, còn dinh dưỡng hữu cơ Kuji đã xử lý cao nhiệt, triệt khuẩn gây bệnh hại. Giá thể được cho vào đầy lỗ mặt khay, sau đó tiến hàng gieo 1 hạt/ lỗ (hạt khô không cần ủ). Hằng ngày tưới nước giữ ẩm để đảm bảo hạt nảy mầm đồng đều, khay ươm được đặt trong nhà ươm có mái che mưa và lưới chắn côn trùng. Khi hạt nẩy mầm và xuất hiện lá thứ thứ nhất tiến hành phun phân bón lá Growmore 30 – 10 – 10 với nồng độ 1g/lít nước để cung cấp dinh dưỡng cho cây con. Sau khi gieo từ 10 – 12 ngày (cây đã được 2 lá thật) thì đem trồng.
4. Chuẩn bị giá thể trồng: Giá thể tương tự như ươm cây con nhưng tỷ lệ thay đổi là 85% mụn xơ dừa, tro trấu + 15% dinh dưỡng hữu cơ Kuji. Giá thể phải đảm bảo độ sạch (không nhiễm sâu bệnh hại, vi sinh vật, cỏ dại), độ thông thoáng, không ép chặt và đồng thời cung cấp dinh dưỡng cho cây. Lưu ý: giá thể phải được trộn đều bằng máy trộn chuyên dụng để đảm bảo tỷ lệ dinh dưỡng Kuji được hòa đều với mụn xơ dừa trước khi đem ra trồng. Giá thể sau khi xử lý được cho vào các túi PE (mặt ngoài màu trắng, mặt trong màu đen) hoặc máng giá thể Kuji. Giá thể trước khi trồng cần được phân tích các thành phần dinh dưỡng, kim loại nặng và vi sinh vật gây hại.
5. Chuẩn bị hệ thống tưới nhỏ giọt:
+ Trang thiết bị tối thiểu cho một hệ thống tưới nhỏ giọt cần có: nguồn nước, bể chứa dung dịch dinh dưỡng, máy bơm, hệ thống dây dẫn dinh dưỡng, ống PVC, bộ lọc và bộ định giờ, đầu tưới nhỏ giọt. + Kiểu trồng bằng túi PE: Sử dụng loại cây cắm nhỏ giọt được kết nối với chiều dài dây tưới là 60cm, đường kính 4mm; dây tưới này được cắm trực tiếp vào đường ống dẫn dinh dưỡng theo hàng với đường ống là Ø 16 (16mm). Bố trí mỗi hàng là 1 đường dây dẫn, mỗi túi PE cắm 1 cây cắm tưới nhỏ giọt nên số lượng dây tưới tương đương với số lượng túi PE. + Kiểu trồng trên máng giá thể Kuji: sử dụng loại ống dây có gắn đầu tưới đường kính 16mm, khoảng cách giữa các lỗ nhỏ giọt là 20cm, mỗi luống bố trí 2 đường ống tưới.
6. Trồng: Tùy theo cách trồng bằng túi PE hoặc trồng trên máng mà bố trí khoảng cách phù hợp. + Trồng bằng túi PE với kích thước 32 x 18cm (chưa bung bao) tương đương 2.5kg giá thể; Túi PE màu trắng và đục lỗ ở dưới đáy túi; trồng 1 cây/túi PE và trồng theo hàng đơn hoặc đôi, khoảng cách giữa 2 cây trên một hàng là 40cm; khoảng cách giữa 2 hàng đơn là 1,2m; khoảng cách giữa 2 hàng đôi (hàng cách hàng 40cm) là 1,6m. + Trồng trực tiếp bằng máng: kích thước máng rộng 30cm, cao 20cm, chiều dài tùy theo chiều dài của vườn 20 – 30m, trồng hàng đơn hoặc hàng đôi, cây cách cây 40cm. + Mật độ: tùy theo mùa vụ mà bố trí mật độ phù hợp, vào những tháng mưa nhiều ánh sáng yếu, thường gây nên hiện tượng tạo lưới không đều và nứt quả. Mật độ: mùa khô 2.500 – 2.700 cây/1.000m2. Mùa mưa 2.200 – 2.500 cây/1.000m2. Trồng vào lúc trời mát là tốt nhất và chọn cây phải đồng đều, cây khỏe mạnh, xanh tốt, không sâu bệnh hại.
7. Chế độ dinh dưỡng: – Nước tưới: sử dụng nguồn nước sạch, pH nước tốt nhất từ 6 – 7. Có thể sử dụng nước giếng khoan hay nước sông không nhiễm mặn, phèn, kim loại nặng và vi sinh vật gây hại. – Chế độ dinh dưỡng là yếu tố rất quan trọng đối với cây trồng trên giá thể trong nhà màng. Đây là quy trình trồng trên giá thể nên các yếu tố đa vi lượng phải cung cấp đầy đủ, kịp thời và theo từng giai đoạn sinh trưởng phát triển của cây. – Loại phân bón sử dụng: các loại phân như KNO3, MgSO4, K2SO4, (NH4)2S4, Urê, KH2PO4, Ca (NO3)2 thường được hòa tan vào nước thành dung dịch dinh dưỡng tưới cây. Trong các loại phân này phải đảm bảo chứa đủ các nguyên tố cần thiết cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Đó chính là K, N, P, S, Ca, Mg. Đa số các loại phân bón này là phân vô cơ, dễ tan trong nước, chúng thường ở dạng rắn (dễ bảo quản hơn so với dạng phân lỏng). – Dung dịch dinh dưỡng và nước tưới được cung cấp đồng thời thông qua hệ thống tưới nhỏ giọt. Dựa vào nhu cầu dinh dưỡng và giai đoạn sinh trưởng của cây để xác định nồng độ dung dịch tưới phù hợp. Cụ thể liều lượng các chất dinh dưỡng (g/1.000 lít nước) được sử dụng như sau: Đơn vị tính: g/1000 lít nước
Vi lượng: B: 0.3-0.5mg/l, Mn: 0.3mg/l, Fe: 2 – 3 mg/l, Cu: 0.1-0.5 mg/l, Zn: 0.3mg/l
+ Chế độ tưới cho dưa lưới được thực hiện như sau:
– Treo cây: Cây được treo cố định sau khi trồng 7 – 10 ngày (cây cao khoảng 50cm), sử dụng dây để buộc sát gốc dưa lưới, hàng ngày quần ngọn dưa lưới theo dây buộc. – Tỉa chồi: cây được tỉa bỏ các cành cấp 1 từ nách lá thứ nhất đến nách lá thứ 9, để lại các cành cấp 1 mang trái từ lá thứ 10 trở lên để thụ phấn, cành mang trái để lại 2 lá thật đầu tiên, còn các cành còn lại không mang trái cắt bỏ. – Thụ phấn: thụ phấn bằng ong hoặc bằng tay. + Thụ phấn bằng ong mật: sử dụng ong mật để thụ phấn, lượng ong thả vào vườn 1.000m2 là 2 tổ, mỗi tổ 4 cầu, bắt đầu thả ong khi cây xuất hiện hoa cái đầu tiên (tương đương khoảng 15 – 20 ngày sau khi trồng), thả vào lúc mát mẻ. + Thụ phấn bằng thủ công: do con người thực hiện, khi cây xuất hiện hoa cái thì tiến hành thụ phấn, sử dụng phấn hoa đực để chụp lên đầu nhụy hoa cái, thụ phấn trước 9h sáng, tiến hành thụ phấn liên tục trong vòng 7 ngày, khi hầu hết (100%) cây đều đậu trái thì ngưng thụ phấn. – Tỉa trái: sau khi cây đậu trái, trái có đường kính trên 2cm thì tiến hành tỉa trái, chỉ để lại 1 đến 2 trái trên cây, còn lại tỉa bỏ hết nhằm tập trung dinh dưỡng để nuôi trái. – Vị trí để trái: để trái từ nách lá thứ 10 đến nách lá thứ 15. – Bấm đọt thân chính: sau khi cây được 25 lá thì tiến hành bấm ngọn thân chính để tập trung dinh dưỡng nuôi trái.
9. Phòng trừ sâu bệnh hại: Dưa lưới trồng trong nhà màng chủ yếu bị một số đối tượng côn trùng gây hại như bọ trĩ, bọ phấn, rầy mềm, bệnh khảm, bệnh phấn trắng. Phòng trị theo hướng sinh học (thuốc sinh học), vật lý (bẫy dính màu vàng). Nên sử dụng các loại thuốc phòng trừ có tính tiếp xúc, mau phân hủy và có thời gian cách ly ngắn đồng thời tuân thủ theo nguyên tắc “4 đúng”: đúng thuốc, đúng liều lượng và nồng độ, đúng lúc, đúng cách. * Bọ trĩ: sử dụng bẫy dính màu vàng để phòng ngừa bọ trĩ. Chăm sóc cây sinh trưởng tốt. Trong mùa nóng, sử dụng hệ thống phun sương và quạt thông gió làm mát để giảm bớt nhiệt độ nhằm hạn chế bọ trĩ phát triển. Sử dụng các thuốc có hoạt chất Thiamethoxam (Actara 25WG); Matrine (Sokupi 0.36AS); Dinotefuran (Oshin 20WP, Radiant 60SC). * Bọ phấn: vệ sinh các loại cỏ dại xung quanh nhà màng là nơi ký chủ của bọ phấn nhằm hạn chế xâm nhập vào bên trong nhà màng. Dùng bẩy dính màu vàng để thu hút vả tiêu diệt bọ phấn trưởng thành. Có thể dùng luân phiên các loại thuốc có hoạt chất Thiamethoxam (Actaza 25WG), Dinotefuran (Oshin 20WP, Chat 20WP); Oxymatrine (Vimatrine 0,6L); Citrus oil (MAP Green 10AS), Galic Juice (BioRepel 10SL, Bralic – dầu tỏi 1,25SL), Pyrethrins 2,5% + Rotenone 0,5% + (Biosun 3EW); * Bệnh phấn trắng (do nấm Erysiphe Cichoracearum gây ra): Đặc biệt chú ý tỉa bỏ và vệ sinh sạch tàn dư thân lá bị bệnh. Xử lý kỹ nhà màng trước khi trồng. Bố trí mật độ trồng hợp lý. Bón phân cân đối N-P-K. Có thể dùng một số loại thuốc BVTV để phun trừ khi bệnh chớm xuất hiện và gặp điều kiện thời tiết thuận lợi cho sự phát sinh gây hại của bệnh. Dùng Scroe 250EC (Difenoconazole), Amistar Top 325 SC (Azoxystrobin + Difenoconazole). Thu hoạch: Tiêu chí xác định độ chín, độ ngọt: khi thấy lưới tạo đều và phấn cuống trái đã xuất hiện lưới kết hợp chuyển màu hơi vàng là thời điểm thu hoạch thích hợp (tương đương 40 – 50 ngày sau thụ phấn) hay độ ngọt (độ Brix) đạt 12% trở lên là thời điểm có thể thu trái. Sản phẩm sau khi thu hoạch phải đảm bảo các dư lượng (đạm Nitrate, kim loại nặng, thuốc BVTV, vi sinh vật) dưới ngưỡng cho phép (theo QĐ số 867/1998/QĐ-BYT của Bộ Y tế), hình thức trái đẹp mắt. Thời điểm thu hoạch tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát. Sau khi thu hoạch, vận chuyển ngay vào nhà sơ chế hoặc nơi thoáng mát để phân loại, đóng gói và vận chuyển đến nơi tiêu thụ sớm nhất.
V.T – Khuyến nông TPHCM, 19/06/2018
Nhấn vào đây để xem tất cả các tin kỹ thuật trồng trọt
Thiết Kế Hệ Thống Tưới Nhỏ Giọt Trồng Dưa Leo Trên Đất
Ngoài ra, để giảm chi phí nhân công, thời gian điều khiển và tăng độ chính xác hoạt động tưới nước và dinh dưỡng, chúng ta có lắp bộ điều khiển tưới hẹn giờ hoặc bộ châm dinh dưỡng tự động. Nhưng thông thường, giải pháp này phù hợp với các vườn có diện tích lớn và chia thành nhiều khu vực tưới vì chi phí đầu tư khá
Áp suất hoạt động hệ thống tưới đảm bảo: kỹ sư thiết kế phải tính toán áp suất hoạt động hệ thống chính xác, tránh hiện tượng áp suất không đủ gây ra tình trạng tưới không đồng đều tại các vị trí trong 1 lô tưới , hoặc áp suất quá cao gây lãng phí điện năng, chi phí đầu tư bơm vượt quá hiệu suất không cần thiết tác động trực tiếp đến sinh lý cây trồng và năng suất mùa vụ.
một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến sự đồng đều về lượng nước tưới tại mỗi cây dưa leo là chất lượng và độ chính xác tại mắt nhỏ giọt. Cách đơn giản và hiệu quả để kiểm tra mắt nhỏ giọt hoạt động hiệu quả hay không là bà con có thể lấy 3 cốc nước đặt tại 3 điểm ngẫu nhiên trong vườn, bật hệ thống tưới sau khoảng 30 phút và lấy 3 cốc nước so sánh mực nước. Mắt nhỏ giọt có chất lượng sẽ đảm bảo độ sai lệch mức nước giữa các cốc không quá 5%.
để đảm bảo việc sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt ổn định và lâu dài, không bị nghẽn thì cần sử dụng bộ lọc có chất lượng lọc tốt. Chúng tôi khuyến cáo sử dụng bộ lọc đĩa có quy cách 120 mesh hoặc 150 micron để đảm bảo chất lượng lọc tốt nhất. Để lựa chọn bộ lọc phù hợp sử dụng trong hệ thống tưới nhỏ giọt, xin mời bà con tham khảo bài viết
QUẢN LÝ SÂU BỆNH HẠI THƯỜNG GẶP TRÊN CÂY DƯA LEO TRONG NHÀ MÀNG
Cập nhật thông tin chi tiết về Trồng Cà Chua Trong Môi Trường Giá Thể Và Hệ Thống Tưới Nhỏ Giọt trên website Duhocaustralia.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!