Vườn Cây Cảnh Cổ Điển Tô Châu / TOP 14 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 5/2023 # Top View

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Vườn cây cảnh cổ điển Tô Châu của Trung Quốc là Di sản văn hóa thế giới năm 1997.

Vườn cây cảnh cổ điển Tô Châu – Di sản văn hóa thế giới tại Trung Quốc

Vườn cây cảnh cổ điển Tô Châu là một kiến trúc vườn trong nội thành của Tô Châu, lấy khuôn viên tư gia là chủ đạo, bắt đầu từ thời Xuân Thu ( 514 trước Công Nguyên). Đến thời nhà Thanh thì Tô Châu đã có hơn 2500 năm lịch sử. Tại Trung Quốc có một câu rất nổi tiếng “Giang nam viên lâm giáp thiên hạ. Tô Châu viên lâm quan gian nam ” tạm dịch là: Đất nước đẹp nhất là các khu vườn. Tô Châu có những khu vườn đẹp nhất.

Các khu vườn cổ của Tô Châu sơn thủy hữu tình, vừa giản dị nhưng cũng rất cổ kính và lãng mạn. Trong đó phải kể đến một số vườn như Chuyết Chính Viên, Lưu Viên, Võng Sư Viên, Hoàn Tú Sơn Trang, Thương Lang, Tử Lâm,…Những khu vườn này là những không gian tiêu biểu cho kiến trúc vườn cổ điển tại Tô Châu là cũng là những khu vườn tạo nên tên tuổi cho thiên đường tại nhân gian. Vườn cổ điện tại Tô Châu là nơi hội tụ tinh hoa nghệ thuật kiến trúc vườn của Trung Hoa, giản dị, tinh tế và lãng mạn, vừa có vẻ đẹp tự nhiên, vừa có nét độc đáo của nghệ thuật tạo vườn cổ. Có thể nói vườn tại Tô Châu là những khu vườn tiêu biểu cho nghệ thuật kiến trúc vườn của Trung Quốc.

Về kiến trúc và phong cách thiết kế vườn thì mỗi khu vườn đều có những nét riêng tuy nhiên về những tạo hình chung thì vườn của Tô Châu thống nhất được về phong cách. Đình đài miếu mạo, đường xá, cầu cống, hang động, núi non và cây cỏ, hoa lá trong vườn đều rất đa dạng, phong phú. Trải qua nhiều triều đại, mỗi triều đại lại có một công trình tiêu biểu riêng. Nhà Tống có đình Thương Lượng, nhà Nguyên có rừng Sư Tử, nhà Miinh lại có vườn Chuyết Chính và Lưu Viên là vườn tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật tạo vườn của nhà Thanh. Theo số liệu thống kê tại Tô Châu có đến hơn 100 khu vườn mà mỗi khu vườn lại có một vẻ đẹp riêng. Hàng năm vườn cổ Tô Châu thu hút rất đông khách du lịch đến thăm quan, thưởng ngoạn đây cũng là nơi được nhiều đạo diễn chọn làm bối cảnh cho các phim cổ trang mà không cần dựng phim trường.

Nghệ thuật làm vườn của Trung Quốc có nguồn gốc lịch sử gắn bó với nền nghệ thuật văn học và hội họa. Trong quá trình phát triển các vườn cây cảnh của Trung Quốc từng bước hình thành hai hệ thống lớn là vườn cây cảnh hoàng gia ( vườn thượng uyển) và vườn cây tư gia. Các vườn cây cảnh hoàng gia thường tập trung ở vùng Bắc Kinh, còn các vườn cây tư gia thì có tại nhiều tỉnh tuy nhiên tiêu biểu nhất là Tô Châu. Do sự khác biệt về địa vị chính trị, kinh tế và văn hóa cũng như điều kiện địa lý và thiên nhiên, hai hệ thống này có độ chênh lệch rõ nét về quy mô, bố cục, phong cách, màu sắc. Ưu thế của các vườn cây hoàng gia là hoành tráng, quy mô.Ví dụ như Di Hòa Viên ở Bắc Kinh, sơn trang nghỉ mát Thừa Đức của Hà Bắc..Còn các vườn cây cảnh tư gia ở Tô Châu thì sắc xảo, tự do, tinh tế và trang nhã. Do các vườn cây cảnh tại Tô Châu có được sự thống nhất hài hòa về văn hóa, nghệ thuật nên kiến trúc chung của những vườn cây này được coi là chuẩn mực hệ thống kiến trúc vườn.

Nhiều nhà nghiên cứu đã tìm tòi để lý giải vì sao Tô Châu lại tập trung nhiều vườn cây cảnh và đạt được độ tinh xảo, xuất sắc như vậy? Câu trả lời là bởi Tô Châu nằm ở vùng châu thổ sông Trường Giang rất trù phú, nơi có khí hậu dễ chịu, giao thông thuận tiên, ngay từ thời cổ đã là vùng có thương nghiệp và văn hóa phát triển nhất. Cho đến ngày nay, tơ tằm và dệt thêu của nơi này vẫn nổi tiếng nhất thế giới. Cây cối trồng ở Tô Châu phát triển rất tốt bởi được nuôi dưỡng trong khí hậu ôn hòa, đất đai màu mỡ…vậy nên các vườn cây ở đây đặc biệt tươi xanh. Các vườn cây cảnh tư gia tại Tô Châu thường có diện tích nhỏ, lại không quá câu nệ về kiểu cách nên tổng thể chung lại tạo nên những vườn cây tuyệt đẹp.

post on 2019/02/15 by Admin

Sưu tầm 41 thế cây cảnh bonsai cổ điển, hiện đại mới nhất 2020

Thế nhất trụ kình thiên

Cây có thế nhất trụ kình thiên là cây có dáng khỏe, thẳng, chắn chắn và đặc biệt là có gốc to và phần rễ lớn xòe ra nổi trên mặt chậu. Rễ càng lớn, càng gai gốc, càng xòe thì thế càng đẹp và vững. Cành và lá cây tập trung lên cao để lộ ra thân cây to và khỏe khoắn, có thể làm xoắn 2 hoặc 3 thân lại với nhau để tăng lên vẽ đẹp. Ý nghĩa của thế nhất trụ kình thiên nói về thế lực nhỏ bé nhưng dám chống chọi với thế lực to lớn, đương đầu với trời đất và mọi thử thách.

Để làm được thế nhất trụ kình thiên. Cây phải là cây cổ thụ lâu năm, gốc to, rễ vững và xòe ra, đặc biệt là ít nhánh. Chỉ có 1 ngọn duy nhất bao gồm 4 hoặc 5 nhánh xòe ra, ngọn phải được cắt tỉa bằng phẳng và không so le. Tuy nhiên, thế này ít có người uốn sửa vì thiếu nhã nhặn và khiêm tốn.

Thế trung bình ngay

Trong các thế bonsai, trung bình ngay là thế phổ biến và được để lại rất nhiều ngày nay. Cây có thế trung bình ngay là cây độc thụ, thân thẳng có rễ xòe ra phần lớn trên mặt đất, gốc to, nhiều hình dạng khác nhau và phân nhánh theo lối chiết chi hoặc tứ diện.

Đối với cách uốn thế thế trung bình ngay, nếu gốc cây hơi ngả về bên phải thì nên uốn nhánh thứ nhất về bên dương. Đoạn thứ hai phải uốn về bên âm, uốn về bên dương ở đoạn thứ ba cùng với nhánh thứ ba. Đến đoạn thứ tư thì nên uốn thẳng đứng để đảm bảo ngay gốc, giúp cây cân bằng và tránh đổ ngã. Đến tàn thứ năm là ngọn thì nên uốn hồi đầu.

Thế trung bình ngay là thế cây kiểng khá dễ uốn, chỉ cần phân tàn nhánh sao cho cân đối và tạo sự hài hòa. Ý nghĩa của thế trung bình ngay biểu thị đạo đức ngay thẳng, thật thà.

Thế long đàn phượng vũ

Long đàn phượng vũ mô tả hình dáng một con chim phượng đang nhảy múa trên mình rồng thể hiện sự yêu đời, vô tư, vui vẻ và lạc quan trong cuộc sống. Thế này có thể uống với một cây hoặc hai cây được trồng chung một chậu. Tuy nhiên, nếu sử dụng một cây thì sẽ cho hình dáng đẹp và bắt mắt hơn nhưng khá khó uốn và kiểm soát, ngược lại nếu sử dụng hai cây chung một chậu thì lại dễ uốn nhưng không đẹp bằng.

Thế này phải là cây cổ thụ gốc to, uốn nằm trên miệng chậy và có gốc ngẩng lên làm đầu rồng. Phần thân uốn cong hạ thấp, các chi xòe ra bốn phía làm chân và mây và ngọn ngã về sau làm đuôi rồng. Cây thứ hai có 2 rễ chẻ ra làm chân phượng hoàng, thân ngã qua ôm mình rồng, hai cành tả hửu xòe ra làm hai cánh đang múa.

Tuy nhiên, thế này khá khó uốn. Thế này đẹp hay không phụ thuộc vào bàn tay của nghệ nhân phải uốn sao cho uyển chuyển, mềm mại và thể hiện được sự nhịp nhàng như chim phượng đang tung múa.

Thế trực quân tử

Thế trực quân tử là một trong những thế mà ông cha ta rất yêu thích. Thế này thể hiện bản chất của một người quân tử tôn trọng lễ nghi, tính tình ngay thằng và thanh cao, người quân tử tánh như thủy, nhu nhi bất nhược và biết đối nhân xử thế.

Cây có thế trực quân tử là cây có dáng trực, thẳng đứng, cành nhánh ngay thẳng, gọn gàng và có đường nét dứt khoát. Phân chi theo lối chiết chi hoặc tứ diện, tàn nhánh đầy đủ, bốn mặt tả hửu, cân đồi và hài hòa.

Thế quần tụ tam sơn

Thế quần tụ tam sơn được làm bởi ba cây cùng nằm chung một chậu hay còn có tên gọi là tam tài. Ba cây đứng gần thẳng hàng, cây cao đứng giữa có 5 tàn lá, hai cây thấp hơn ở hai bên có 3 tàn lá. Có thể dùng cây tùng hoặc cây bách xếp thành hình chữ sơn rất đẹp.

Tuy nhiên với thế quần tụ tam sơn, muốn đẹp thì phải làm cho ba cây cân đối, hài hòa, có thể giao cành hoặc liên kết với nhau. Bắt buộc phải có đủ 3 cây, thiếu một cây cũng mất đi vẻ đẹp của quần tụ tam sơn.

Quần tụ tam sơn thể hiện cho sự đoàn tụ, đoàn kết và gắn bó với nhau. Đặt trong nhà chủ ý muốn cho anh em trong gia đình đoàn kết, yêu thương nhau, gia đình hạnh phúc, vui vẻ.

Thế xuy phong

Thế xuy phong còn gọi là xiêu phong hay nghinh phong thể hiện cho sự kiên cường, bất khuất, dám chống chọi với mọi thử thách. Để làm được thế này, cây phải là cây cổ thụ có gốc to, nổi trên mặt đất và gốc được đặt nằm ở vị trí ở trái hoặc phải chậu để khi uốn có thể giữ vững không bị ngã. Thân uốn cong như long thân hoặc quy căn hồi đầu với góc nghiêng khoản 30 – 40 độ, tàn nhánh có thể uốn theo kiểu chiết chi hoặc tứ diện nhưng phải vươn ra để giữ thăng bằng và có thể chống lại gió.

Ở thế này, cây có 4 tàn một ngọn nhưng phải uốn về phía gốc để tránh đổ ngã. Cây xuy phong nên uốn cho đủ cặp để xếp đối xứng với cây đứng giữa thành bộ ba. Cây bên phải là cây âm đối xứng với cây bên trái là cây dương và một cây đứng giữa là cây dẫn đàn và là thế chủ động của bộ kiểng.

Thế bạt phong hồi đầu

Bạt phong hồi đầu khá giống với thế xuy phong, tuy nhiên cành và lá được uốn ngược lại với chiều nghiêng của cây, thể hiện cho ý chí kiên cường, hiên ngang và không chịu khuất phục.

Để làm được thế này cần cây cổ thụ có gốc to, nổi trên mặt đất và đặt thường về 2 phía của chậu để giữ cân bằng. Thân cây nghiêng khoản 60 – 70 độ. Cành nhánh đều ngã về một bên theo sức gió nhưng ngọn bắt buộc phải quy căn và hồi đầu mới có thể đứng vững được. Hai nhánh dưới có vai trò giữ trọng tâm trong lòng chậu, lúc đó hai nhánh trên cho dù có chênh vênh thì vẫn giữ được thăng bằng.

Thế phượng vũ

Phượng vũ nghĩa là chim phượng đang múa, thể hiện cho sự vui tươi, lạc quan và yêu đời. Là cây độc phụ chân phương có rễ nổi cao lên thành hai chân. Cành thứ nhất uốn ra phía sau là đuôi chim, 2 cành tả hửu uốn thành hình 2 cánh chim phượng đang múa. Cành phụ che thân làm hầu, ức ngắn gọn.

Để làm được thế này một cách hoàn hảo, tất cả đều phụ thuộc vào tính thẩm mĩ và bàn tay mềm mại của nghệ nhân. Thế phượng vũ, khi nhìn vào phải thể hiện rõ hình dáng chim phượng đang tung múa một cách nhẹ nhàng, mềm mại và uyển chuyển.

Thế thác đổ

Thế này là một thế ít người uốn, với thế này thân và tàn nhánh được uốn thấp xuống hơn đáy chậu như một dòng thác đang đổ, mềm mại như dòng nước chảy. Biểu hiện cho sự nhẹ nhàng, tinh tế và làm cho người xem có một cảm giác dễ chịu.

Để làm được thế này, chậu cây cần được đặt trên vị trí cao khoảng 1m so với mặt đất và cần được kiêng cố để tránh sự cố khi có giông gió. Cây cần có thân khỏe, rễ lớn và chắn chắn. Có thể dùng kẽm để uống, cây ra tới đâu uốn tới đó và có thể cắt bỏ hoặc để nhiều tầng lá tùy theo sở thích của người nghệ nhân. Tuy nhiên, do thế này đổ xuống một bên chậu nên cần uốn sao cho không chênh lệnh quá lớn về trọng lượng.

Thế vũ trụ

Để làm được thế vũ trụ, trước tiên cần phải có cây cổ thụ gốc to, thân thẳng, rễ khỏe nổi trên mặt đất và xòe ra tứ phía, cành và nhanh phân theo lối chiết chi hoặc tứ diện. Người nghệ nhân có thể cắt tỉa từ 3 đến 5 tàn to tùy theo sơ thích và chiêu cao của cây. Các tàn cây uốn và cắt tỉa hình quạt nằm ngang, các tàn từ tầng thứ nhất đến tầng cao nhất có bán kính nhỏ dần.

Sau khi hoàn thiện, hình dạng của thế này giống như hình búp măng chứ không vươn lên cao, tượng trưng cho sự tồn tại vĩnh cửu, sum suê và đầy đủ. Tuy nhiên để thế này được hoàn hảo, người nghệ nhân cần uốn các tàn theo đúng luật âm dương và theo tứ hướng tả, hửu, tiền, hậu đầy đủ. Nếu thiếu một trong các hướng thì sẽ làm mất cân đối và không bắt mắt.

Thế long giáng

Thế này khá dễ uốn, tượng trưng cho sự ôn hòa, mềm mỏng nhưng không kém phần uy nghiêm, uy quyền và oai phong. Để làm được thế này, cần sử dụng cây gốc to, rễ chắc. Phần gốc làm đầu chúi xuống, phần ngực nằm trên mặt chậu, thân cây uốn cong làm thân rồng, cành và lá làm chân và mây như thể đang đáp xuống, ngọn cây làm đuôi rồng. Để làm thế này được đẹp, người nghệ nhân cần uốn các phần chi và đuôi sao cho cân đối, uyển chuyển như thể rồng đang chuẩn bị đặt chân lên mặt đất.

Thế long bàn hổ phục

Trong thế này, có thể uốn bằng 1 cây kiểng có gốc to hoặc dùng 2 cây kiểng trồng chung một chậu. Tuy nhiên, nếu sử dụng 1 cây kiểng có gốc to thì sẽ đem lại sự liền mạch và bắt mắt hơn.

Thế long bàn hổ phục có nghĩa là rồng nằm uốn khúc và hổ cũng nằm sát đất để phục tùng chủ nhân. Đây là một trong những thế khó uốn, để uốn được thế này cây cần có bộ rể hình chân thú xòe ra phía trước. Đối với cây long, gốc nằm trên mặt đất, đầu ngẩng lên, thân cây uốn cong làm thân rồng, cành và lá làm chân và mây. Đối với cây hổ, gốc cây bò trườn lên chậu, đầu cúi, ngon vươn lên làm đuôi.

Thế tùng thập

Đây là thế được dùng làm mẫu để uốn những cây trực thọ vì thân cây tùng thường có dáng thẳng, tàn nhánh phân theo hướng nhị diện xòe ra hai bên. Khi làm thế này, cây tùng phải là cây cổ thụ già, thân thẳng và sần sùi, tàn nhánh nhiều những vần còn giữ được dáng chữ thập so với thân cây. Tùy theo cây cao hay thấp mà người nghệ nhân có thể uốn nhiều tầng hay ít tầng.

Tuy nhiên, để làm cho thế này được hoàn chỉnh và đẹp mắt thì các tàn nhánh phải được uốn đối xứng qua thân cùng với khoảng cách giữa các tầng tương đối bằng nhau. Thân cây và cành phải uốn dứt khoát vì thế tùng thập tượng trưng cho người thanh niên khỏe mạnh, cường tráng, gan dạ, bất khuất và biểu hiện cho tính thẳng thắn của người quân tử.

Thế tam đa

Thế tam đa khá dễ uốn, thế này tượng trưng cho Phước, Lộc, Thọ. Có nghĩa là mang lại nhiều phúc, tốt lành và may mắn, có lộc giàu, làm ăn phát đạt và sống thọ trăm tuổi. Thế tam đá có 3 tầng lá, tầng thứ nhất và tầng thứ hai được cắt tỉa hình tròn xung quanh thân cây, riêng tần thứ 3 thường được cắt tỉa hình chóp. Từ tầng thứ nhất tới tầng thứ ba có đướng kính nhỏ dần tạo thành hình nón.

Để làm được thế này, cây phải là cây cổ thụ lâu năm, có thân vững chắc và thẳng, rễ lớn và xòe ra nỗi trên mặt chậu. Phần rễ càng lớn, càng xòe thì thế này càng đẹp và chống chịu được gió mạnh, giúp cây không bị ngã. Tuy nhiên, để làm được thế này hoàn hảo, người nghệ nhân cần cắt tỉa gọn gàng, đường kính các tầng phải theo tỉ lệ nhất định và khoảng cách giữa các tầng phải tưởng đối bằng nhau để tạo như hài hòa.

Thế trung bình cong

Thế trung bình cong là thế có thân cây được uốn như long thân. Tuy nhiên, nên chọn cây có thân sần sùi cùng với bộ rễ hình chân thú xòe ra tứ phía thì sẽ tuyệt đẹp. Đoạn thứ nhất của thân cong về một bên và phải uốn và cắt tỉa sao cho tàn thứ nhất cũng nằm theo hướng cong của thân. Đoạn thứ hai phải uốn cong trở lại để tạo sự cân đối cùng với tàn thứ 2. Đến đoạn thứ 3 phải uốn thân dần trở về dáng trực – thẳng. Thế này thường kết hợp với thế trung bình ngay để tạo thành bộ tam tài – 2 cây thế trung bình cong nằm 2 bên và 1 cây thế trung bình ngay nằm ở giửa, tượng trưng cho thiên, địa và nhân.

Thế lưỡng long tranh châu

Lưỡng long tranh châu có nghĩa là hai con rồng tranh hạt châu, thể hiện tinh thần cầu tiến, chiến đấu tới cùng không biết mệt mỏi. Đối với thế này cần phải uốn song thọ trồng chung vào một chậu sau đó uốn đối xứng thành hai con rồng giao đầu tranh hạt châu ở giửa. Đối với thế này còn có thể suy ra nhiều thế tương tự như sư tử hí cầu, loan phụng hòa mình.

Đối với thế này thường thấy uốn với 2 cây mai chiếu thủy. Trồng cây lên tới đâu thì gài tới đó. Thân con rồng uốn khúc, đầu quay lại nhìn quả châu, các nhánh làm chân và mây, ngọn ngẩng lên và xòe ra làm đuôi như thể đang múa.

Thế long cuốn thủy

Thế mẫu tử

Thế long cuốn thủy là một trong những thế khó uốn, lấy ý tưởng từ một con rồng đang hút nước. Để uốn được thế này, thông thường cần sử dụng cây mai chiếu thủy hoặc cây kim quýt có gốc to, thân sần sùi, rễ xòe ra hình chân thú. Phần gốc, uốn cong lại làm đầu rồng đang cúi xuống hút nước. Thân uốn cong như long thân, ngoằn ngoèo, uốn khúc. Các cành và lá tứ diện uốn và cắt tỉa làm chân và mây thể hiện hình dáng các chi đang bám vào mây lấy thể hút nước. Phần ngọn uốn vươn lên và xòe ra làm đuôi.

Thế ngũ phúc

Thế cây ngũ phúc tương đối dễ uốn, ngũ phúc ở đây nghĩa là cây có 5 tầng lá và có hình dạng như hình nón lá. Tầng thứ nhất cho tới tầng thứ 4 thường được cắt tỉa hình tròn xung quanh thân cây và có đường kính nhỏ dần từ tần tầng 1 đến tầng 4. Tầng thứ 5 là ngọn, thường được cắt tỉa hình chóp.

Để làm được thế này, cây phải là cây cổ thụ thọ, gốc to, thân cao, phần rễ lớn nỗi trên mặt chậu và xòe ra. Phần rễ càng lớn, càng xòe ra thì thế càng đẹp và chống chịu được gió mạnh để không bị lật ngã. Các tầng phải được cắt tỉa cân đối về đường kính sao cho bắt mắt, khoảng cách giữa các tầng phải như nhau để tạo sự hài hòa.

Phước, Lộc, Thọ, An, Khang được thể hiện trong thế ngũ phúc. Có nghĩa là mang lại phúc, tốt lành và may mắn, có lộc giàu, sống lâu trăm tuổi và sống một cuộc sống vui vẻ, yên ổn không chịu nhiều sóng gió của cuộc đời.

Thế long thăng

Thế này thể hiện cho sự tăng tiến, vương lên trong công việc và cuộc sống. Với thế long thăng, có hai cách uốn tùy theo sơ thích của người nghệ nhân hoặc tùy theo dáng cây mà uốn cho phù hợp.

Cách thứ nhất: Đầu rồng được uốn trên ngọn cây. Cách này phổ biến vì hợp lí vì tình huống rồng bay lên nên đầu hướng lên trời. Tuy nhiên, cách này rất khó uốn vì ngọn cây lúc nào cũng nhỏ hơn gốc nên phải uốn làm sao cho cân đối và đạt tiêu chuẩn. Nói về rồng, lúc nào đầu cũng to hơn phần đuôi, nên phải cắt ghép làm sao cho hợp. Thân rồng thì khá đơn giản, chỉ cần uốn cong và uốn khúc, các nhánh và lá làm chân và mây.

Cách thứ hai: Ngược lại cách thứ nhất, thay vì đầu nằm trên ngọn thì đây đầu nằm dưới gốc. Với cách này thì đơn giản hơn vì lúc nào gốc cũng to hơn ngọn. Tuy nhiên, khi uống lào sao cho phần đầu rồng ngẩng lên tựa như đang xuống rồi bay lên. Thân cây uốn khúc làm thân rồng, tàn và lá làm chân và mây. Thế này tương đối đẹp hơn vì đầu to đuôi nhỏ, tàn nhánh cân đối.

Thế long mã hồi đầu

Long mã hồi đầu có thể dùng 1 cây hoặc 2 cây to trồng chung chậu. Tuy nhiên, nếu sử dụng 1 cây thì sẽ cho vẻ đẹp hoàn thiện và liền mạch hơn. Trong thế này, cần phải lựa chọn các cây mềm dẻo như mai để uốn rễ xòe ra hình chân thú và cần 1 cây thấp, 1 cây cao.

Cây thấp được uốn để làm mã, thân thấp và to, nằm ngang, ngọn được uốn làm đầu ngựa và đặc biệt là không có tàn nhánh để tạo hình ngựa đang quay đầu trở lại. Cây cao được uốn làm rồng, thân cây uốn vặn vẹo làm thân rồng, tàn và nhánh uốn làm chân và mây xòe ra bốn phía, phần ngọn uốn và tỉa búp làm đuôi rồng.

Thế trực liên chi

Thế trực liên chi là một trong những thế dễ uốn, mang trong mình sự hài hòa, sum suê và đầy đủ. Biểu hiện cho người vui tươi, có cuộc sống đầy đủ, ấm no và hạnh phúc. Thế này có cây đứng thẳng, giáng trực và được uốn theo nhờ vào thế trực quân tử. Để uốn được cây này, người nghệ nhân cần chọn cây cổ thụ gốc và thân to, rễ gồ gề nổi trên mặt đất và thường xòe ra 4 phía, sần sùi, cành lá quấn quýt nhau và ôm sát thân cây.

Đối với tàn thứ nhất, nếu hướng về phía âm thì sẽ được uốn ngược qua phía âm. Tàn thứ 2 uốn ngược lại về phía dương để quy căn. Tàn thứ 3 và thứ 4 uốn dần thành dáng trực để tạo thành hình chóp.

Thế trực quân tử liên chi

Thế trực quân tử liên chi cũng tương đối giống với thế trực liên chi. Tuy nhiên, trong thế này thường có 2 đến 3 cây được trồng chung chậu xung quanh thân mẹ là cây chính giửa. Tượng trưng cho tình yêu thương, che chở lẩn nhau giữa con người với nhau, lúc nào cũng vui tươi, lạc quan và yêu đời.

Để làm được thế này, nên chọn cây mai chiếu thủy có thân thẳng, tàn nhánh sum suê và quấn quýt lấy nhau. Những cây xung quanh cây mẹ thường có chiều cao thấp hơn và sống độc lập không phụ thuộc vào cây mẹ. Các tàn nhánh của cây con và cây mẹ đan xen nhau như một đám trẻ đang quấn quýt bên mẹ và được người mẹ che chở.

Thế thất hiền

Thế này có dáng trực, cao to, nhiều tàn, nếu tính cả tàn và ngọn thì tổng cộng có 7 tầng lá. Tượng trưng cho sự thanh thoát, vô âu, vô lo và không màn tới chuyện thế sự.

Để làm được thế này, người nghệ nhân cần chọn cây cao, to, dáng trực và đặc biết có bộ rễ to khỏe và xòe ra. Thông thường thân cây sẽ được uốn tả hữu để tạo vẽ đẹp và uyển chuyển hơn. Đoạn thứ nhất cong qua phải cùng với cành lá thứ nhất, đến đoạn thứ hai cùng với cành thứ hai uốn ngược lại với đoạn thứ nhất và cứ tương tự như vậy cho tới đoạn thứ 6. Đoạn cuối cùng là phần ngọn, thường được uốn dáng trực và tỉa hình búp.

Thế thoát tục

Thời gian trôi qua, một số cây phát triển những nơi hói hoặc không vỏ trên thân cây do điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Phần hói thường bắt đầu tại nơi rễ mọc lên từ mặt đất, và ngày càng mỏng hơn khi nó tiếp tục lên thân cây. Ánh sáng mặt trời gay gắt sẽ tẩy trắng những phần này, tạo thành một phần rất đặc trưng của cây. Với cây cảnh, vỏ cây được loại bỏ bằng một con dao sắc và điểm không vỏ được xử lý bằng canxi sunfat để tăng tốc quá trình tẩy trắng.

Thế bè gỗ

Đôi khi một cây bị nứt có thể tồn tại bằng cách hướng các nhánh của nó lên trên. Hệ thống rễ cũ có thể cung cấp cho các nhánh đủ chất dinh dưỡng để tồn tại. Sau một thời gian, rễ mới sẽ bắt đầu phát triển, cuối cùng sẽ đảm nhận chức năng của hệ thống gốc cũ. Các nhánh cũ mà bây giờ chỉ vào không khí phát triển thành các thân cây với nhiều nhánh do sự gia tăng của các chất dinh dưỡng. Những thân cây mới này đóng góp vào một tán duy nhất.

Thế cây trôi biển

Trong phong cách này, rễ của cây đang phát triển trong các vết nứt và lỗ của đá. Điều này có nghĩa là không có nhiều chỗ cho rễ phát triển và hấp thụ chất dinh dưỡng. Cây mọc trong đá sẽ không bao giờ trông thực sự khỏe mạnh, do đó, có thể thấy rằng cây phải đấu tranh để tồn tại. Điều quan trọng là phải bón phân và tưới nước thường xuyên, vì không có nhiều không gian có sẵn để lưu trữ nước và chất dinh dưỡng. Đá trong đó Cây cảnh mọc lên thường được đặt trong một cái chậu cạn, đôi khi chứa đầy nước hoặc sỏi mịn.

Thế rừng xanh

Kiểu rừng trông rất giống kiểu nhiều thân cây, nhưng điểm khác biệt là nó bao gồm một số cây chứ không phải một cây có nhiều thân. Những cây phát triển nhất được trồng ở giữa một cái chậu lớn và nông. Ở hai bên, một vài cây nhỏ hơn được trồng để đóng góp vào một vương miện duy nhất. Các cây được trồng không theo một đường thẳng mà theo mô hình so le, bởi vì theo cách này, khu rừng sẽ xuất hiện thực tế và tự nhiên hơn.

Thế ngũ thân

Về lý thuyết, kiểu đa thân giống như kiểu thân đôi, nhưng có từ 3 thân trở lên. Tất cả các thân cây phát triển từ một hệ thống gốc duy nhất, và nó thực sự là một cây duy nhất. Tất cả các thân cây tạo thành một vương miện của lá, trong đó thân cây dày nhất và phát triển nhất tạo thành đỉnh.

Thế thân đôi

Phong cách thân cây đôi là phổ biến trong tự nhiên, nhưng thực tế không phải là phổ biến trong nghệ thuật bonsai. Thông thường cả hai thân cây sẽ phát triển từ một hệ thống gốc, nhưng cũng có thể là thân cây nhỏ hơn mọc ra từ thân cây lớn hơn ngay trên mặt đất. Hai thân cây sẽ khác nhau về cả độ dày và chiều dài, thân cây dày hơn và phát triển hơn mọc gần như thẳng đứng, trong khi thân cây nhỏ hơn sẽ mọc ra một chút xiên. Cả hai thân cây sẽ đóng góp vào một vương miện của lá và tán.

Thế quân tử

Trong tự nhiên, kiểu cây này được tìm thấy ở những khu vực đông dân cư bởi nhiều cây khác và sự cạnh tranh rất khốc liệt đến nỗi cây chỉ có thể tồn tại bằng cách phát triển cao hơn tất cả những người khác xung quanh nó. Thân cây mọc xiêu vẹo hướng lên trên và hoàn toàn không phân nhánh vì mặt trời chỉ chạm vào ngọn cây. Để chắc chắn rằng nó trông còn khó khăn hơn, một số chi nhánh không có vỏ cây. Khi vỏ cây đã được gỡ bỏ từ một bên của thân cây, thân cây được gọi đã thoát tục. Ý tưởng là để chứng minh rằng cây phải đấu tranh để tồn tại. Những cây này thường được đặt trong chậu nhỏ, tròn.

Thế bán thác

Phong cách bán tầng, giống như phong cách thác, được tìm thấy trong tự nhiên trên các vách đá và trên bờ sông và hồ. Thân cây mọc thẳng đứng trong một khoảng cách nhỏ và sau đó uốn cong xuống một bên. Không giống như kiểu thác, thân cây bán tầng sẽ không bao giờ mọc bên dưới đáy chậu. Vương miện thường ở trên vành chậu trong khi sự phân nhánh tiếp theo xảy ra bên dưới vành.

Thế tranh vinh tuế nguyệt

Tác phẩm này bộc lộ khí chất của văn nhân, chỉ là một gốc cổ thụ bình thường, thông qua nghệ thuật điêu luyện của nghê nhân, trở thành một cây đại thụ cao lớn siêu phàm thoát tục. Khí thế của nó cao vút lên mây, cao vút lên không phóng kháng tự nhiên, vượt ra ngoài không gian và thời gian. Cành nhánh của no tụ tán, thu vào giãn ra tự nhiên, hài hòa, cúi ngửa phóng khoáng mềm mại đầy biến hóa. Trước sau so le nhau nhiều nhánh mà không rối mắt, đủ thấy sự tinh tế, sắc sảo trong kỹ thuật tạo hình của nghệ nhân.

Thế thanh phong trác lập

Đây là tác phẩm cây của văn nhân điển hình. Thân cây chính thanh mảnh mà uốn khúc, nhánh cây được tạo hình sà xuống, đường nét uốn khúc mà có lực, lá cây xanh thưa, trong giống như một nét bút, tác phẩm có nét hao hao phong cách của Tử Chiếu (một họa sĩ nổi tiếng đời Nguyên). Hình dáng của cây thanh mảnh vươn cao, đứng sừng sững đón gió, thể hiện vẻ đẹp nội hàm.

Thế thanh tùng tụng

Loại cây tùng kim năm lá. Gốc cây thô chắc, rễ bám chặt vào lũng đất, thân thẳng đứng, vảy dày chắc, tuổi cây từ 40 năm trở lên. Cành cây chĩa ra và hơi sà xuống một chút, thân vươn thẳng, chắc mà thoáng, tán lá mỏng phẳng và sắc sảo, tạo cảm giác như ngọn núi vươn cao giữa không gian mênh mông lộng gió. Mặt phải thu vào, mặt trái xòe ra, thế cây ngả về bên trái, làm cho cây tùng tăng vẻ khỏe khoắn, vững chãi, uy nghi.

Thế phong vân tuế nguyệt

Thế lục mạc

Loại cây bách anh lạc hay bách chuỗi ngọc. Thân chính quanh co uốn lượn, xá lợi và gân cây đan vào nhau, đầy đặn mịn màng, đường mớn linh hoạt, uyển chuyển đẹp. Cành bách anh lạc sà xuống. nghệ nhân dựa vào đặc tính loại cây để xử lý cho nhánh cây uốn lượn xuống đến mức có thể. Cây giữ thế nghiêng, tán đầy đặn, nhánh ẩn hiện tinh tế giữa các tán. Phía dưới bên phải của tán cây hình thành một không gian đẹp, thoáng đãng, uyển chuyển như một chuỗi ngọc lấp loáng trong làn mưa bụi lất phất, khiến tâm hồn người xem như đang ngoạn cảnh ở nới sông nước.

Thế phu xướng phụ tùy

Loại cây là cối bách. Phần gốc cuồn cuộn nhấp nhô, thể hiện sức mạnh tiềm tàng sẵn sàng quật khởi. Thân cây vút thẳng, thế cao chọc mây, chừng như vút thẳng lên trời xanh, vượt qua bao phong ba bão táp. Qua hình thân cây nhiều u nần, bố cục khô gầy. Thân hơi lượn qua trái rồi ngoặt lên tạo nhánh ở ngọn, chặt chẽ, tạo nên sự tương quan giữa thế cây và gốc cây, hô ứng với nhau. Phần bên phải thân dưới cây điểm xuyết mấy nhánh cây tạo nên nét chấm phá, khiến tác phẩm như mở ra một không gian và thời gian thênh thang của trời đất.

Thế hồi quy

Loại cây là tước mai. Gốc cây sung mãn, thân cây vút cao hùng tráng. Phần thân chia làm ba, lớn nhỏ, phối hợp hài hòa, vững chắc, gân cây nổi lên đầy đặn, tràn trề sức sống. Phần thân dưới vươn thẳng, vững chãi, bề thế phần trên cong nghiêng về bên phải tạo nên tư thế uyển chuyển động. Sự phối hợp giữa thân và nhánh phong phú, khúc chiết, hài hòa tôn thêm sự vững chãi cho thân cây. Tán cây có bố cục chắc chắn gắn kết, tạo nên vẻ hư thực tương sinh. Một tư thế oai phong lẫm liệt, vững chãi, sẵn sàng đương đầu với mọi phong ba bão táp.

Thế lục triều mộng

Loại cây là chân bách. Tác phẩm này chọn chất liệu là chân bách, nhưng nghệ nhân chọn thế và cắt tỉa rất tinh tế, chuẩn xác. Rễ cây bám chắc vào lũng đất, hai thân cây to nhỏ, cao thấp kết hợp hài hòa với nhau, chính phụ rõ ràng, đồng thời mỗi thân cây toát lên vẻ đẹp riêng: trong thẳng có cong, trong sự mềm mại uyển chuyển có sự cứng cáp vững chãi. Cành cây cúi ngửa tự nhiên thoải mái, nhiều tầng nhiều lớp, thưa dầy, hư thực hết sức biến hòa, đường gấp nép của tán cây rất đẹp. tạo hình tổng thể sinh động, có cảm giác biến ảo khôn lường.

Thế diệu diệu dục thí

Loại cây là hắc tùng. Thân cây khởi thế sau khi hướng về bên trái một phần ba rồi ngoặt lại, sau đó hướng chếch lên bên trái khiến cho thân cây vốn cường tráng càng thêm phần sinh động. Ngọn cây trông như đã trải qua cơn cuồng phong xơ xác chỉ còn lại một nhánh để thay thế cho thân cây chính, khiến cho sức sống của cây như trỗi dậy bền bỉ, ngoan cường. Tán cây khá sum suê, phối hợp với thân cây thể hiện sự kiên trì vượt qua gian khó.

Thế bộ ngọc lan tú cảnh

Loại cây là bồn cảnh tổng hợp loại nhỏ. Tư thế bố cục của loại bồn cảnh loại này thay đổi hết sức phong phú, linh động và đầy ngẫu hứng mỗi tác phẩm đều rất công phu chu đáo, nội hàm đa dạng, súc tích. Sự kết hợp của loại bồn cảnh này thể hiện những ý tưởng mới lạ độc đáo, giá đỡ như hình một cánh phong lan, nằm chếch về bên phải, đóa hoa lan như mở ra, hoa chớm nở. Sự bố trí mỗi tác phẩm trên giá phải phù hợp với không gian hài hòa, ý nhị, pha chút tình thơ ý họa.

Keyword: Sưu tầm 41 thế cây cảnh bonsai cổ điển, hiện đại mới nhất 2019

Thế trượng phu

Đây là thế dành cho cây dáng trực nhỏ đều từ gốc cho tới ngọn. Những loại cây này thường có 2-4 cành và ngọn, bộ rễ to, khỏe, vững trãi. Tuy rằng cây được trồng ở trong chậu nhưng lại có cảm giác cao ngút ngàn, hiên ngang.  Thế cây này thể hiện khí tiết của đấng trượng phu cương trực, sảng khoái.

Thế nhất trụ kình thiên

Với những cây có thế này thường có dáng khỏe, thẳng, chắn chắn và đặc biệt có phần gốc to với các rễ lớn xòe ra nổi trên bề mặt chậu. Cành và ngọn tập trung ở trên cao, để lộ thân cây to cho ta một cảm giác khỏe khoắn. Ý nghĩa cảu thế này chính là nói về thế lực nhỏ bé nhưng lại dám đương đầu với đất trời, với mọi thử thách.

Thế tam đa của cây bonsai 

Thế này còn được gọi là thế Phúc-Lộc-Thọ. Đây chính là thế cây thể hiện mong ước của con người với Đa Phúc (nhiều con), Đa Lộc( nhiều tiền), Đa Thọ( sống lâu). Dáng cây này được tạo thành với 2 cành và 1 ngọn và các tán được cắt tỉa như hình đĩa xôi.

Thế vũ trụ cây cảnh bonsai

Loại cây được sử dụng để tạo thành thế này phải là cây cổ thụ, có gốc rễ lồi lõm được xòe ra tứ phía. Thân cây to xù xì, đứng thẳng, cành được phân nhánh theo lối chiết chi tứ diện với 3-5 tán to, được uốn thành hình quạt, nằm ngang. 

Thế trung bình ngay

Đặc điểm của loại thế này là cây độc thụ, thân cây xù xì đứng thẳng, gốc to nổi lên bề mặt chậu, cành nhánh được phân theo lối chiết chi hay tứ diện. Ý nghĩa của thế này và tượng trưng cho đạo đức, ngay thẳng, thật thà của con người. 

Thế trung bình cong

Đây là loại bonsai có thân được uốn cong cong như long thân, rễ có hình thú. Ở thân đoạn thứ nhất cây cong về một bên, đoạn thứ hai phải được uốn trở lại quy căn và đoạn thứ ba thì sửa thành cây trực để giữ thế trung bình cho toàn bộ.

Thế trực quân tử

Thế cây này có thế trực thẳng đứng, cành nhánh đầy đủ, ngay thẳng, gọn gàng không có chi tiết thừa. Trong 18 thế cây cảnh đẹp hiện đại, cổ điển thì thế này rất được lòng những bậc lớn tuổi. Bởi vì thế cây này thể hiện cho những bậc quân tử ngay thẳng, khí phách, biết đối nhân xử thế.

Thế trực liên chi

Thế trực liên chi là thế có nhiều cành nhánh quấn quýt lấy nhau, ôm sát vào thân cây, tán xòe ra theo kiểu tứ diện sum suê đầy đủ. Ý nghĩa của cây là biểu tượng cho những người ấm no, vui tươi. 

Thế thác đổ

Thế thác đổ là một thế cây trong 18 thế cây cảnh đẹp hiện đại được nhiều người ưa chuộng. Đây là thế huyền độc thụ thân nằm bò ngang miệng chậu giống như bị gió lớn quật ngã nên ngọn cây bị bẻ cong. Tán và cành cây vươn lên từng tầng giống như thác nước đang chảy. Ý nghĩa của cây biểu hiện cho sức sống căng tràn.

Thế quần thụ tam sơn

Đây là một thế cây gồm có 3 cây kiểng được trồng chung 1 chậu. Ba cây trực thọ đứng thành hàng ngang. Trong đó, cây cao nhất ở chính giữa có 5 tầng, 2 cây thấp hơn nằm ở 2 bên mỗi cây có 3 tán.

Thế long bàn hổ phục

Long bàn hổ phục có nghĩa là rồng nằm uốn khúc, hổ nằm phục xuống mặt đất để chầu chủ nhân. Đây là một thế cây rất khó uốn nên khi tạo hình phải chú ý cây long ở bên trái, cây hổ ở bên phải, bộ rễ hình thú xòe ra phía trước. 

Thế xuy phong

Thế này còn được gọi là thế xiêu phong, cây được uốn nghiêng 30-40 độ giống như là bị gió đẩy ngã. Gốc cây được sử dụng là góc cổ thụ, thân uốn cong, cành nhánh phải được vươn ra để giữ thăng bằng chống được sức gió.

Thế ngũ phúc

Thế này cũng tương tự như thế tam đa và thường ở dáng trực biến hóa từ thế tam đa. Thế ngũ phúc và thế tam đa thường đi đôi với nhau, cả 2 thế đều là cây trực thợ, cây ngũ phúc 5 tầng.

Thế ngũ nhạc

Với thế này, một chậu sẽ được trồng 5 cây lại tạo phong cảnh thiên nhiên, mỗi cây đều được tạo một dáng riêng biệt hoặc có thể đứng hết nhưng kích thước mỗi cây sẽ khác nhau. Thế này được ô phỏng từ 2 lão nhân ngồi đàm đạo hoặc là 5 ngọn núi của Ngũ Hành Sơn.

Thế bạt phong

Thế này thì các nhánh, cành được uốn tỉ mỉ và kéo xuôi về phía ngược chiều với dáng cây. Ý nghĩa của thế câu này thể hiện sự hiên ngang của một người đang cố gắng vượt qua bão táp sóng gió bằng sự kiên cường của mình.

Thế phượng vũ

Trong số 18 cây cảnh đẹp hiện đại, cổ điển thì đây là một tư thế chỉ có những nghệ nhân cao tay mới làm được. Thế này được tạo theo dáng hình chim phượng đang múa nên khi chọn cây phải đầy đủ các cành.

Thế huynh đệ

Đây là một thế cây được tạo thành từ 2 cây mọc lên cùng một gốc các nghệ nhân sẽ uốn nắn để thể hiện tình huynh đệ ruột thịt gắn bó, đoàn kết.  Ý nghĩa của thế này thể hiện sự đùm bọc lẫn nhau giữa các anh em một nhà.

Thế tiều phu quải tử

Đây là một thế được chọn từ những cây cổ thụ có gốc rễ lồi lõm, gân guốc. Thế này có dáng đổ ngã với một nhánh cây được mọc dùng gốc hoặc trên thân.

Lời kết

Thông tin liên hệ

TREERA

Hotline: 0886 668 109

02 Phố Dịch Vọng Hậu, Dịch Vọng Hậu, Cầu Giấy, Hà Nội

post on 2019/03/10 by Admin

Các dáng thế cây bonsai tuyệt đẹp được sử dụng nhiều ngày nay

Dáng trực đối xứng – Chokkan

Trong dáng này thì cây phát triển theo đường thẳng nghĩa là khi ta nhìn sẽ thấy trên thân của chúng hoàn toàn phẳng lì và láng mịn, hoặc nói cách khác không có bất kì phần thịt cây nào bị lồi ra hay bị uốn khúc khuỷu, đỉnh của cây nằm ở phía trên cùng, nơi cao nhất của cây. Các nhánh và cành đều nhau, càng lên cao độ dài của cành càng ngắn dần và hẹp lại, độ dày của tán lá cũng trở nên mỏng dần về phía ngọn cây. Rễ phải được nhìn thấy rõ ràng trên bề mặt đất, kéo dài từ trung tâm của gốc cây, tỏa ra xung quanh đối xứng với toàn bộ thân cây.

Trong tự nhiên, các giống cây thích hợp với dáng thẳng đứng đối xứng nhất là cây bách và cây tuyết tùng. Dáng thẳng đứng đối xứng được nhiều người đam mê bonsai coi là nền tảng của truyền thống bonsai, và là mục tiêu mà nhiều dân chơi bonsai hướng đến. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những dáng đầy thách thức nhất đối với người chơi bonsai vì nó đòi hỏi sự đối xứng và cân bằng tuyệt đối, vì chỉ cần hỏng một cành là sẽ hỏng toàn bộ cây.

Dáng trực không đối xứng – Moyohgi

Những cây bonsai có dáng này không thẳng đứng hoàn toàn như với cây bonsai có dáng trực đối xứng – trên thân và cành của chúng hiện rõ những đường uốn quanh co cho thấy chúng phát triển theo những hướng uốn khúc và ngoằn nghèo. Tuy nhiên, đỉnh của cây nằm ở phía trên cùng nơi cao nhất của cây giống với dáng trực thẳng đối xứng. Và còn một điểm nữa giống với dáng trực thẳng đối xứng đó là càng lên cao độ dài của cành càng ngắn dần và độ dày của tán lá cũng trở nên mỏng dần về phía ngọn cây.

Dáng nghiêng – Shakan

Ở dáng nghiêng, thân cây bonsai cũng mọc theo đường thẳng và láng mịn, không có những đường uốn cong rõ ràng trên thân giống như dáng trực thẳng đối xứng. Tuy nhiên, khác một điều là thân cây nghiêng qua mặt đất (so với phần trung tâm rễ) một góc đáng kể, dẫn đến đỉnh sẽ nằm ở bên trái hoặc bên phải của gốc cây.

Phong cách lũa – Sharimiki, Sharikan hay Sabamiki

Phần lớn của thân cây của phong cách này không có vỏ cây. Phần gỗ không có vỏ bị phai màu sau khi tiếp xúc với nhiều yếu tố, chẳng hạn như ánh sáng mặt trời và gió mạnh, điều đó khiến chúng có hình dạng là những khúc gỗ khô cằn và phải trải qua một thời gian dài đối chọi với sự khắc nghiệt của thời tiết mà không được chăm sóc. Hiện tượng này chỉ xuất hiện khi cây bị bệnh hoặc khi cây già bắt đầu héo.

Quan trọng là nếu muốn tạo được cây có phong cách này thì phải khiến cho chúng có hai phần thân trở lên, nghĩa là chia thân cây ra, ngoài phần thân chính thì còn một phần thân phụ nhỏ hơn cũng nối với rễ cây (như trong hình). Lý do là vì để tạo ra được hình dáng khúc gỗ khô cằn thì gần như phần gỗ đó không được chăm sóc đầy đủ và vì thế cây có phần thân phụ tách riêng ra để không ảnh hưởng đến phần thân chính đang sinh sôi nảy nở. Những cây bonsai với phong cách lũa thường trông có vẻ khá là già và hơi khô cằn bởi thời tiết, mặc dù tuổi thọ thật của chúng chưa phải như thế.

Dáng thác đổ – Kengai

Bonsai dáng thác đổ được tạo dựng sao cho cây mọc đổ xuống như một dòng thác. Điều này nhằm mục đích bắt chước các cây trong tự nhiên mọc ra từ các vách đá (mọc ra từ vách đá nhưng sự sinh trưởng của chúng rất vượt trội), và nó được coi là một trong những dáng bonsai lâu đời nhất từ trước đến nay đối với những người chơi bonsai. Điểm độc đáo của dáng này là các đoạn uốn lượn của chúng được tạo ra khi uốn các góc nhọn giữa thân cây và các nhánh cành với các tán lá nhô ra. Dáng này khá phổ biến đối với các cây bonsai mini.

Dáng hoành (một nửa thác đổ) – Han-Kengai

Đối với dáng hoành, các nhánh của cây được uốn ngang với gốc cây. Trong một số thuật ngữ, dáng hoành có thể được sử dụng để mô tả cây có dạng trong đó một số nhánh cây chúng ta sẽ thấy chúng hơi ngả xuống ở phía bên dưới so với gốc và các nhánh khác thì ở trên, nhưng đỉnh của cây vẫn phải thẳng hàng hoặc hơi ngả xuống dưới so với gốc cây hoặc chậu cây.

Dáng này này nhằm mục đích mô phỏng theo hình ảnh của một cây bị sét đánh làm hai hoặc bị phá hủy nghiêm trọng bởi một trường hợp khác. Thân cây rỗng và tách sâu. Dáng này thường được tạo ra bằng cách đục cẩn thận và phong hóa thân cây của người chơi bonsai. Dáng này khá là hạn chế, chỉ có một vài cây là có thể tạo được theo dáng này, bao gồm cây lá kim, những cây có mùa rụng lá và các giống cây thường xanh lá to.

Thế bám vào đá (trồng trên đá) – Ishitzuki

Trong dáng này, cây được thiết kế cùng với một tảng đá lớn với nhiều khe nứt. Những vết nứt này chứa đầy đất trồng, và cây sẽ được trồng để rễ cây phát triển bên trong các vết nứt và bám vào đá. Trong một số trường hợp, cây có thể phát triển thành những đường viền dọc theo hình dáng tự nhiên của táng đá. Trong khi một số cây bonsai khác tách riêng khỏi tảng đá và tiếp tục phát triển dù rễ của chúng vẫn giữ nguyên trong khe nứt.

Thế rễ lộ thiên – Neagari

Một số cây bonsai được tạo dáng để lộ ra hẳn bộ rễ trên mặt đất, không bị che phủ bởi đất và kéo dài trực tiếp từ thân cây. Đôi khi, rễ phát triển và uốn cong trở thành một nửa chiều cao củathân cây chính.

Thế rễ ôm đá – Seki-joju

Trong dáng này, rễ của cây bonsai được để lộ ra và vượt lên khỏi mặt tảng đá một chút. Tuy nhiên, không giống với dáng bám vào đá, rễ cây không mọc từ đất trong khe nứt của đá, mà là từ đất trong chậu, và sau đó rễ cây chỉ đơn giản là mọc ngang qua đá.

Dáng đa thân – Kabudachi

Dáng đa thân có nhiều dạng, được sử dụng để mô tả bất kỳ cây bonsai nào có nhiều hơn một thân cây phát triển từ một cùng một gốc cây. Trong kiểu thân đôi, hai thân cây mọc lên từ cùng một bộ rễ. Thông thường, hai thân cây được nối với nhau phần gốc hoặc mọc ngang qua nhau sau đó tách ra ngay khi chỉ mới vừa lên khỏi mặt đất một chút. Trong hầu hết các trường hợp, có một thân cây dày hơn so với nửa còn lại, và thân cây này cũng thường cao hơn. Điều quan trọng là phải nhìn thấy được cả bốn phần thân của cả hai thân đôi cây bonsai từ phía trước. Các nhánh trên những thân cây riêng biệt có thể không mọc hướng về nhau.

Thế tam đa – Sankan

Trong dáng này có ba thân riêng biệt nổi lên từ cùng một bộ rễ duy nhất. Như trong kiểu thân đôi, thường có một thân cây phát triển trội và dày hơn những thân còn lại. Thế đa thân đa dạng về nhiều loại bao gồm các kiểu thân năm, thân bảy và thân chín, tuy nhiên, rất hiếm khi có số lượng thân chẵn (ngoại trừ kiểu thân đôi) vì tránh đối xứng để cây phát triển trông sẽ tự nhiên hơn. Dáng đa thân hay còn gọi là dáng bụi, bắt chước hiện tượng tự nhiên khi một số hạt nảy mầm thành từng cụm nhỏ.

Một dạng biến thể của dáng bụi là dáng gốc mai rùa, trong đó nhiều thân sinh trưởng không phải từ đất phẳng, mà từ một dạng đất rễ tròn và lộ ra. Tên được đặt theo hình dạng của rễ cây, tạo thành hình tròn gợi nhớ đến mai rùa.

Dáng rừng rậm – Yose-ue

Dáng này khá giống dáng đa thân, tuy nhiên mỗi cây có gốc riêng của chính nó thay vì có gốc chung như dáng đa thân.

Khi có từ ba đến chín cây riêng biệt được đặt cùng nhau trong một chậu cây bonsai, chúng được gọi là một “group setting”, nghĩa là một nhóm các cây được sắp xếp lại cùng nhau. Thông thường có rất nhiều vấn đề trong việc chọn cây, đa dạng về chiều rộng và chiều cao thân cây. Tuy nhiên, chúng vẫn nên giống nhau về hình dạng, tỷ lệ và tán lá, và không nên có nhiều hơn hai cây thẳng hàng với nhau. Việc này giúp tạo ra một cái nhìn tự nhiên hơn và ít nhân tạo hơn.

Dáng này còn yêu cầu phải có hơn chín cây được trồng trong một chậu bonsai. Hầu hết, chậu được sử dụng phải dài và nông. Theo truyền thống, tất cả các cây bonsai theo kiểu dáng rừng rậm là cùng một giống cây, và chúng đều có chiều cao khác nhau để nâng cao tính thẩm mỹ, tạo sự thích thú cho người xem và mô phỏng một khu rừng thực tế, các cây sẽ có sự khác nhau về kích cỡ và tuổi thọ. Đôi khi, những cây nhỏ nhất được đặt ở phía sau để tạo cảm giác phối cảnh, để người ngắm cây cảm thấy rằng mình đang nhìn vào một khu rừng rộng lớn.

Thế bè – Ikadabuki

Dáng cây bonsai này được thiết kế mô phỏng theo hiện tượng xảy ra trong tự nhiên, khi đó một cái cây ngã xuống ngay bên cạnh nó. Nếu cây chưa chết mà vẫn có hệ thống rễ nguyên vẹn, các nhánh mới sẽ kéo dài từ thân cây bị ngã, hình thành theo dạng như những thân cây mới mọc lên thẳng đứng. Trong một số trường hợp, nếu cây tồn tại đủ lâu thì các hệ thống rễ mới được hình thành và mở rộng từ các phần của thân cây bị ngã được chôn dưới đất.

Bonsai mà được tạo kiểu để phỏng theo hiện tượng này, được gọi là dáng bè. Trong dáng này, bè trực có thân thẳng đứng và cây nằm thành một đường thẳng đối xứng. Các thân cây thường tạo ấn tượng rằng chúng là một cây riêng biệt, nhưng trong thực tế, các thân cây “tách rời” của các nhánh đơn của một cây được kéo dài từ một thân cây được đặt theo chiều ngang.

Thế bè lượn sóng – Netsunagari

Khác với dáng bè trực, đối với dáng bè khúc khuỷu thì thân cây ban đầu quanh co và uốn cong, có nghĩa là các nhánh mọc ra từ nó đều ở các tỷ lệ khác nhau và không phát triển theo một đường thẳng.

Thế xiêu phong – Fukinagashi

Thế bonsai xiêu phong được tạo ra để tái tạo diện mạo của một cây đã chịu tác động của lực gió lớn thổi từ một hướng duy nhất. Điều này thường xảy ra trong tự nhiên nếu cây mọc trên bờ biển hoặc sườn núi lộ thiên. Thông thường, theo dáng này sẽ tạo ra một hình ảnh cây nghiêng, với thân và các nhánh của cây cảnh đều nghiêng theo một hướng.

Thế văn nhân – Bunjingi

Với dáng này thì bonsai có thân dài và mảnh, thường cong một cách khúc khuỷu, chỉ có rất ít nhánh hướng về phía trên của thân cây. Tên của dáng này xuất phát từ các nghệ sĩ văn học Trung Quốc nổi tiếng, người đã tạo ra những bức tranh về những tán lá thưa thớt với thân và cành dài, mỏng và méo mó.

Dáng chổi – Hokidachi

Với dáng cây chổi, cây bonsai được thiết kế để thân cây thẳng hoàn toàn, như dáng trực đứng đối xứng. Tuy nhiên, thay vì các nhánh trở nên ngắn dần về phía đỉnh của cây, thì các tán lá và cành của cây lại vươn ra ngoài theo mọi hướng. Kết quả hình dáng cây hình thành nên một dạng tròn, giống như vương miệng được hình thành bởi lá và cành. Phong cách này phù hợp với các loài cây có nhiều nhánh mỏng, dẻo.

Kết luận, có thể thấy trong danh sách đa dạng các loại dáng bonsai này, thiết kế và tạo kiểu cây bonsai là một nghệ thuật phức tạp và nhiều yếu tố cần được xem xét. Một khi bạn đã quyết định về giống cây và dáng của cây bonsai, bạn cần xem xét môi trường sống mà cây bonsai của bạn sẽ phát triển trong môi trường đó.

Keyword: Các dáng thế cây cảnh bonsai vừa cổ điển vừa hiện đại được sử dụng nhiều nhất ngày nay