Phương Pháp Trồng Rau Không Cần Đất / Top 10 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 9/2023 # Top Trend

Mô hình trồng rau sạch không cần đất bằng thủy canh

Thủy canh là một hình thức canh tác mới giúp trồng rau sạch không cần đất. Mô hình này mới nhưng không mới vì nó cũng được biết đến từ rất lâu chỉ là chưa được áp dụng rộng rãi do công nghệ cao cho thủy canh thời trước không đủ đáp ứng để sử dụng mô hình trồng rau sạch không cần đất hiệu quả nhất.

Hiện nay, khi khoa học công nghệ phát triển, cuộc sống của con người cũng ngày càng năng cao và mô hình trồng rau sạch không cần đất lại một lần nữa quay trở lại với “diện mạo” mới và tính năng mới đáp ứng nhu cầu tự trồng rau sạch ngày càng cao của xã hội.

Mô hình trồng rau sạch không cần đất đã được phổ biến từ nhiều năm trước tại các nước trên thế giới và Việt nam cũng đang dần đón nhận công nghệ và đi vào phát triển ổn định. Không chỉ dừng lại ở mô hình trồng rau sạch không cần đất đơn giản mà các hệ thống công nghệ cao hoặc các mô hình nhỏ hữu dụng cho nhà chật hẹp cũng dần được nghiên cứu và thử nghiệm.

Những gì bạn chưa biết về mô hình trồng rau sạch không cần đất

Hê thống trồng thông minh hay không tùy thuộc vào thùng thủy canh có được cài đặt các bo mạch điều khiển và các cảm biến trong và trên giàn.

Khung giàn có thể thay đổi không phụ thuộc vào hình mẫu bất kỳ. Đó là lợi thế của mô hình này khi có thể thay đổi kiểu dáng để phù hợp hơn với không gian trồng rau eo hẹp ở thành thị.

Ống thủy canh có nhiều loại, không nhất thiết phải hình trụ tròn, hình chữ nhật mà cũng có thể dùng ống lục giác. Các ổng thủy canh cũng có thể 1 lớp hoặc 2 lớp và có nguồn gốc xuất xứ khác nhau.

Trồng rau thủy canh cũng cần có giá thể trồng cây. Các giá thể này không phải là đất mà là những loại như xơ dừa, trấu, mút xốp, đất sét nung…

Dinh dưỡng nuôi rau có loại chuyên biệt vì thế bạn chỉ cần nghiên cứu sử dụng một loại chứ không có nhiều loại như trồng bằng đất. Rau thủy canh vẫn được ươm bằng hạt hoặc giâm cành chứ không cần kỹ thuật tiên tiến nào.

Thời gian gần đây, thông tin về thực phẩm bẩn, đặc biệt là các loại rau phun hóa chất, tưới nước thải… đã khiến người tiêu dùng hoang mang. Bởi trên thực tế, bằng mắt thường rất khó phát hiện, phân biệt đâu là rau bẩn, đâu là rau sạch. Trong khi những kẻ hám lợi vẫn không từ mọi thủ đoạn để kiếm lời, không ít người dân đã từ bỏ hẳn thói quen mua rau ngoài chợ, thay vào đó, họ tự trồng rau sạch để sử dụng cho bữa ăn hàng ngày.

Tuy nhiên, ở thành thị đất chật người đông, “tấc đất, tấc vàng”, việc có được một mảnh đất đủ rộng để có thể trồng đủ rau cho cả gia đình ăn không phải là điều dễ dàng. Có lẽ vì thế, nhiều người đã không ngần ngại đầu tư cho công nghệ “trồng rau không cần đất”.

Với công nghệ này là các gia đình hộ có thể tận dụng những khoảng sân nhỏ trên sân thượng nhà mình để sử dụng. Những thùng xốp hay ống nhựa bỏ đi được sử dụng thành vật liệu độc đáo để trồng rau. Không tốn nhiều diện tích, không tốn công làm đất, không mất thời gian làm cỏ, tưới nước… đối với nhiều người dân thủ đô, cách trồng rau đặc biệt này tỏ rõ những ưu thế vượt trội so với trồng rau truyền thống. Chỉ cần diện tích 2m2 nhưng vườn rau xanh mướt có hơn chục loại rau như: rau muống, mùng tơi, rau húng, xả, tía tô…khiến ai đến thăm nhà bà Nguyễn Minh An (khu đô thị Văn Khê, Hà Đông, Hà Nội) cũng phải ngỡ ngàng. Điều đặc biệt, dù vườn rau này ngự ở tầng 4 nhưng bà An cho biết, vườn rau này không lấy đi của bà nhiều công sức chăm bón, tưới tiêu bởi rau không trồng bằng đất. Hơn nữa,việc thu hoạch rau cũng rất dễ bởi cây có bộ rễ sạch, không dính chất bẩn hay đất, chỉ việc rút cây khỏi giỏ trồng, cắt gốc và đưa vào sử dụng. Anh Tuấn – (Trung Hòa, Nhân Chính) chia sẻ, phương pháp này vừa tiết kiệm diện tích trồng lại có tính thẩm mỹ cao, giảm thiểu công chăm sóc, hạn chế sâu bệnh. Đặc biệt, cây có thể hút trực tiếp dinh dưỡng từ môi trường nước để phát triển nên các hộ gia đình chỉ cần nước sạch để trồng cây. Thậm chí, có hộ gia đình ở các tầng cao như tầng 20, tầng 30 cũng có thể áp dụng phương pháp thủy canh hồi lưu để trồng rau sạch cho gia đình.

Bà An chia sẻ thêm: “Tôi đã chi khoảng 4 triệu đồng để đầu tư cho vườn rau này. Về cơ bản, vườn rau đáp ứng được nhu cầu ăn uống cho cả gia đình tôi. Nhiều khi rau mọc nhanh quá không kịp ăn, tôi còn phải mang đi cho nhà hàng xóm. Rau già thì tôi tận dụng để nuôi gà”. Chị Nguyễn Thị Ly (KĐT Xa La, Hà Đông)-người sở hữu một trong những vườn rau trồng theo công nghệ “không cần đất” này- cũng cho biết: “Mình thì đôi khi có thể ăn uống tùy tiện nhưng nhà có con nhỏ, nên mình muốn tự trồng rau để có được nguồn thực phẩm đảm bảo nhất cho con”. Cũng với khoảng 2m2 đất và mới trồng được khoảng 3 tháng nay nhưng vườn rau của chị Ly đã khá tươi tốt. Chị Ly chia sẻ: “Không cần đến đất mà trồng hoàn toàn trong các giá thể có sẵn, được bơm nước pha sẵn dung dịch dinh dưỡng nên rau không bị ô nhiễm các kim loại nặng, hóa chất bảo vệ thực vật, vi sinh vật có hại… tồn dư trong đất. Hơn nữa, toàn bộ quá trình gieo hạt, trồng rau đến thu hoạch mình đều làm nên có thể yên tâm hoàn toàn”.

Thực chất, hệ thống trồng rau “không cần đất” này tên khoa học là “trồng rau thủy canh tự động hồi lưu”. Với diện tích chiều rộng khoảng 2m, chiều dài khoảng 1m. Vườn rau được lắp ghép từ những ống nhựa thành một khối nhiều tầng thông với nhau. Rau được trồng trên những cốc/ giỏ khoét lỗ thông với ống nước. Với thiết bị hẹn giờ tự động, việc tưới nước sẽ được tự động hóa. Nguồn nước được bơm vào có pha sẵn dung dịch dinh dưỡng sẽ nuôi sống cây. Bởi vậy, việc chăm sóc cây dường như chỉ còn là “thú vui” chứ không hề nặng nhọc.

Phương pháp như vậy là phù hợp cho hầu hết tất cả các chủ sở hữu nhà ở nông thôn. Nhưng, làm thế nào bạn có thể trồng cây con chất lượng trong một căn hộ? Thật vậy, ngày quá ngắn để bão hòa cây, và trong hầu hết mọi trường hợp, nó sẽ phát triển yếu và không phù hợp với “sự sống”.

Có một lối thoát! Bạn có thể chuyển sang một công nghệ khá tiến bộ, mặc dù công nghệ không phổ biến – không có đất. Tại sao nó lại hấp dẫn như vậy, nó có lợi thế gì và cần những gì để thực hiện nó – nhiều hơn về điều này sau.

Hai cách trồng cây con không cần đất

Công nghệ này phù hợp với tất cả các nền văn hóa. Hơn nữa, ưu điểm chính của nó là có thể duy trì sự “dịu dàng” của rễ cây, khiến nó hầu như không bị ảnh hưởng.

Để trồng hạt giống, bạn có thể lấy hầu hết mọi vật liệu và thùng chứa chắc chắn được tìm thấy trong gia đình. Hãy xem xét 2 cách phổ biến nhất để nảy mầm cây mà không cần đất.

1 cách: trồng cây bằng nhựa

Hộp nhựa nhỏ là một giải pháp tuyệt vời để sản xuất các nhà máy có mầm mạnh. Một điều kiện – thùng chứa phải được đóng bằng nắp. Bạn có thể tìm thấy những thùng chứa như vậy trong bất kỳ cửa hàng phần cứng nào – chúng được sử dụng để lưu trữ các loại thực phẩm khác nhau.

Nếu không có hộp đựng như vậy – không có gì, bạn có thể làm với một chai nhựa trong suốt thông thường từ dưới nước khoáng. Nó cần phải tạo một khe ngang, chia thành 2 phần. Bây giờ chúng tôi sẽ giải quyết các vấn đề hạ cánh chi tiết hơn.

Ở dưới cùng của hộp chứa, bạn cần đặt một vài lớp giấy vệ sinh (khoảng 10), hoặc khăn giấy, sau đó làm ẩm chúng bằng nước để nó được hấp thụ tốt;

Tiếp theo, các hạt được phân tán đều trong thùng chứa và ép xuống. Họ phải giữ khoảng cách với nhau về sự tôn trọng lẫn nhau;

Bây giờ các nhà máy sẽ hình thành các hệ thống quan trọng của họ mà không cần đất. Hãy tin tôi, những điều kiện như vậy sẽ đủ cho họ;

Bình chứa phải được đóng bằng nắp (nếu sử dụng chai, đậy nắp lại bằng nửa thứ hai) để có được “nhà kính mini”;

Tưới nước cho cây con như vậy là không cần thiết. Thực tế là túi sẽ cung cấp cho thảm thực vật nhiệt và ngưng tụ sẽ hình thành. Chính anh ta sẽ trở thành “nguồn” độ ẩm cho văn hóa.

Nếu tất cả các điều kiện này được đáp ứng, thì bạn có thể đạt được sự tăng trưởng tích cực của cây con. Và, sau khi xuất hiện, cây con có thể được để lại cho đến khi những chiếc lá đầu tiên xuất hiện trên đó.

2 cách: nảy mầm trong mùn cưa

Mùn cưa là phương pháp phổ biến thứ hai để nảy mầm cây có chất lượng tốt. Công nghệ không có đất để nảy mầm cây trong mùn cưa là phương pháp đơn giản như phương pháp trước.

Nhưng, trước khi ra mắt, mùn cưa cần được khử trùng, đổ chúng vào nước sôi, đợi cho đến khi chúng phồng lên. Điều này cũng cần thiết để gỗ giữ được độ ẩm tốt hơn. Sau đó, một thùng chứa cây con chứa đầy mùn cưa với một lớp khoảng 14 cm.

Sau khi mọc 2-3 lá nhỏ trên cây, cần được cấy vào một chậu riêng hoặc thùng chứa đặc biệt cho cây con. Phương pháp này cũng bảo vệ các cây trồng và không làm tổn thương chúng trong quá trình cấy ghép, vì mùn cưa bám vào rễ không chặt lắm.

Phương pháp lợi ích

Việc sử dụng các công nghệ không có đất để nảy mầm là thuận lợi ở chỗ:

Bạn có thể tiết kiệm rất nhiều không gian, vì cây con sẽ đứng trên bậu cửa sổ. Chẳng hạn, để nảy mầm 100 hạt, bạn chỉ có thể lấy một vật chứa có đường kính 20 cm;

Cây sẽ không bị “chân đen”, vì bệnh này chỉ ký sinh trong đất. Điều này sẽ làm tăng đáng kể chất lượng và số lượng thực vật để canh tác thêm;

Chăm sóc cây đơn giản đáng kể. Chỉ cần sản xuất hydrat hóa có hệ thống và cung cấp đủ nhiệt;

Sử dụng một phương pháp trồng cây không cần đất, bạn có thể có được một vụ mùa bội thu trong tương lai, vì cây sẽ thích nghi tốt hơn với điều kiện mới. Điều này sẽ cho phép bạn trồng những bụi cây mạnh mẽ không dễ mắc nhiều bệnh.

Các tính năng

Khi trồng cây không có đất, bạn cần xem xét một số sự tinh tế của các kỹ thuật này. Điều quan trọng nhất là lấy các mốc thời gian một cách chính xác. Đó là, tốt hơn là gieo vật liệu trồng sau này, và không phải trước đó.

Nếu bạn bỏ qua các điều khoản, thì cây có thể trở nên quá lớn, kéo dài và lá của chúng sẽ trở nên nhợt nhạt. Do đó, càng về sau chúng càng được gieo – càng tốt, và càng có nhiều khả năng có được những chồi nhanh và mạnh.

Vitaliy Nikolaevich, 28 tuổi, Kazan

Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng ai đó đang nảy mầm cho cây trồng trong một căn hộ. Công cụ khá thú vị, tôi thực sự thích ý tưởng này. Trong mọi trường hợp, tôi sẽ thực hiện nó. Đúng vậy, tôi không biết chính xác những gì cần cố gắng để hạ cánh

Galina Yurievna, 40 tuổi, Kuznetsk

Các phương pháp không có đất chỉ được sử dụng bởi một cặp vợ chồng, trong những cơn cảm lạnh nặng. Tôi có thể nói gì, các phương pháp có hiệu quả – khoảng 3 cây ớt đỏ được trồng từ 3 chai 5 lít. Rồi cô lao vào chậu, rồi – vào vườn. Rễ, trên thực tế, thực tế không bị thương – chúng ta có thể nói rằng trong số 100 cây, khoảng 80 cây đã bén rễ. Mùa gặt cũng tuyệt vời. Phương pháp này hoạt động và được xác minh cá nhân bởi tôi!

Trồng 1.000 m2 rau hết hơn 1 tỷ đồng

Bà Huệ cho biết, khi quyết định làm rau sạch không cần trồng trên đất, bà rất lo lắng. Thứ nhất, chi phí đầu tư mô hình tương đối tốn kém trong khi bà không có nhiều kinh nghiệm. Ngoài ra, mối lo lớn nhất với bà Huệ là thị trường tiêu thụ.

“Liệu mình có cạnh tranh được với các loại rau sản xuất theo phương pháp truyền thống không là câu hỏi được tôi đặt ra vào thời điểm đó”, bà kể. Tuy vậy, bà vẫn quyết định làm vì nghĩ rằng “nếu cứ sợ thất bại, không bắt tay làm thì chẳng bao giờ hy vọng thành công”.

Năm 2013, bà Huệ đổ hơn 1 tỷ đồng trồng 1.000 m2 rau thủy canh trong nhà kính. Thời điểm này, chính bà cũng không thể ngờ rằng chi phí đầu tư cho sản xuất theo phương pháp mới lại cao như vậy. 90% nguyên vật liệu phải nhập từ nước ngoài. Bà tâm sự: “Khi nhà kính sắp làm xong, tôi thấy sợ vì giá thành đầu tư quá cao trong khi chưa biết sản phẩm làm ra thế nào, có tiêu thụ được hay không”.

Nhà kính để trồng rau theo phương pháp thủy canh được bà Nguyễn Thị Huệ làm đạt tiêu chuẩn của Israel. Toàn bộ bằng khung sắt, đảm bảo chiều cao, độ thông thoáng. Hệ thống phun sương làm mát sẽ tự động hoạt động nếu nhiệt độ vượt quá mức cho phép.

Các thanh giá thể dài bằng nhựa bên trong được thiết kế đặc biệt để rễ rau có thể bám vào hút chất dinh dưỡng. Giá thể được đặt trên giàn khung sắt có chiều cao khoảng 1 m. Hệ thống dẫn nước và hút nước phục vụ nuôi cây được lắp vào hai đầu thanh giá thể, chảy 24/24 giờ trong ngày nhờ các máy bơm, hút được đặt dưới lòng đất.

Để đảm bảo quy trình sản xuất sạch 100%, rau không bị mầm bệnh tấn công, không dùng thuốc hóa học, bà Huệ tráng xi măng toàn bộ mặt đất. Phân, chất dinh dưỡng để nuôi cây sẽ được trộn vào nước theo tỷ lệ nhất định. Hạt rau ươm tại vườn đạt 5 lá mầm thì được đặt vào các giá thể.

Tuy nhiên, vì không có kinh nghiệm, người phụ nữ trồng rau này gặp thất bại ngay từ lứa đầu tiên. Số tiền thiệt hại lên đến trên dưới 100 triệu đồng do rau phát triển không đều, khó xuất bán. Rút kinh nghiệm, bà Huệ điều chỉnh lại kỹ thuật chăm sóc, lại được sự hướng dẫn của những người bạn ở nước ngoài, từ lứa rau thứ hai bà đã thành công.

Loại rau được trồng theo phương pháp thủy canh chủ yếu là xà lách với hơn 20 giống và màu sắc khác nhau. So với các loại bình thường, rau thủy canh nhìn tươi ngon, lá xanh mơn mởn và các cây đều tăm tắp. Do được cách ly mầm bệnh đến mức tối đa, nhà vườn không sử dụng thuốc hóa học trong quá trình trồng nên sản phẩm làm ra an toàn cho người sử dụng.

Nguồn tiêu thụ rau sạch của gia đình bà Huệ là các siêu thị, nhà hàng, khách sạn lớn trên cả nước. “Chính tôi cũng không ngờ sản phẩm lại được người tiêu dùng đón nhận nhanh đến vậy. Khi tôi gửi hàng mẫu cùng giấy chứng nhận an toàn vệ sinh thực phẩm đi giới thiệu, chỉ vài ngày sau là nhận được phản hồi. Phần lớn khách hàng đều đánh giá cao chất lượng rau và đặt hàng”, bà hào hứng nói.

Nhìn thấy tương lai xán lạn từ loại rau không cần trồng trên đất, chủ vườn gom toàn bộ số tiền tích cóp được tiếp tục mở rộng diện tích. Đến nay, tổng diện tích trồng rau thủy canh đã nâng lên 2 ha.

Mặc dù kinh phí đầu tư để phát triển rau thủy canh rất tốn kém nhưng sau khi đã trang bị đầy đủ thiết bị thì các nhân tố như nhân công, nước tưới, phân bón, chi phí khác lại được tiết kiệm tương đối nhiều. Với mô hình này, thời gian thu hồi vốn cũng nhanh bởi sản phẩm làm ra có lượng tiêu thụ ổn định.

Thị trường tiêu thụ của loại rau sạch này, theo chủ trang trại, khá ổn định. Giá bán sản phẩm khá cao, dao động 35.000-50.000 đồng/kg. Với 1 ha đất sản xuất, mỗi năm, gia đình bà Huệ làm được 3 vụ rau. Trừ chi phí đầu tư, tiền lãi thu về khoảng 5 tỷ đồng.

Người phụ nữ trồng rau không cần đất ở Đà Lạt cũng hào hứng chia sẻ, thị trường bà đang muốn đặt chân đến là Singapore, Đài Loan, Dubai… Hiện tại, rau sạch từ trang trại cũng đã được xuất sang một số nước nhưng chưa đủ sản lượng để có thể cung ứng đều đặn, thường xuyên. Hiện nay, gia đình bà vẫn tiếp tục mở rộng diện tích để cung cấp đến nhiều khách hàng hơn.

Nhận xét về mô hình trồng rau không cần đến đất, ông Nguyễn Ngọc Quang, Chủ tịch Hội Nông dân phường 7, TP Đà Lạt cho biết, đây là mô hình hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, tiêu biểu bậc nhất địa phương. “Bà Huệ đã có một bước đi táo bạo, tiên phong trong việc sản xuất rau thủy canh, mở ra một phương thức nông nghiệp mới cho nông dân”, ông Quang nói.

Còn theo đánh giá của Chi cục Bảo vệ thực vật Lâm Đồng, sản phẩm từ trang trại bà Huệ có chất lượng rất cao, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Bầu, xà lách, cải xanh… trồng không dùng đất

Chủ nhiệm đề tài “Sản xuất rau an toàn bằng công nghệ cao không dùng đất” là PGS-TS Hồ Hữu An, Trường Đại học Nông nghiệp 1 (Hà Nội).

Đây là công nghệ hoàn toàn mới mẻ: gieo hạt và trồng rau hoàn toàn không dùng đất mà trên các giá thể sẵn có như hộp xốp, giá nhựa… Phân bón được sử dụng trên 10 nguyên tố đa vi lượng cần thiết cho sự sinh trưởng của cây rau đã được phân tích, kiểm chứng trên cơ sở khoa học.

Nguồn nước tưới lấy từ giếng hoặc nước sạch được cung cấp đầy đủ từ lúc cây con đến mỗi giai đoạn sinh trưởng, phát triển của từng cây rau. Hệ thống tưới nhỏ giọt được bố trí tự động hoặc bán tự động dưới dạng dung dịch theo thời gian và lưu lượng để cây có thể hút trực tiếp một cách đồng đều và tiết kiệm, đặc biệt thích hợp với vùng bị hạn hán.

PGS-TS Hồ Hữu An cho biết: “Nhà chúng tôi lúc nào cũng có rau sạch để ăn dù chỉ trồng ở ban công, sân thượng. Tùy theo điều kiện và sở thích của từng gia đình mà chọn cây mình cần để trong nhà lúc nào cũng có rau ăn tự túc”.

Theo ông, có loại rau trồng rất dễ dàng như xà lách, chỉ cần đầu tư mấy thùng đựng dung dịch mua ở các chợ. Còn nguồn rau bán cho siêu thị Intimex (Hà Nội) được trồng cả ngàn mét vuông trong nhà lưới.

Công nghệ này đang áp dụng cho các loại rau như cải, xà lách… cứ 1m2 mỗi vụ cho 3 – 4 kg, giá bán 8.000 đồng/kg. Mỗi năm, 1m2 dùng hết 4 thùng dung dịch, giá 88.000 đồng, trồng được 11 vụ.

Từ 1.000m2 Bộ Khoa học và Công nghệ cho phép thí nghiệm, công nghệ trồng rau sạch không dùng đất đã bán được thành phẩm và đang hoàn thiện để sẵn sàng chuyển giao cho các cơ sở trồng rau sạch. Trước mắt, Trung tâm ứng dụng của Sở Khoa học và Công nghệ Nghệ An đang thử nghiệm để nhân rộng ở địa phương.

Tâm sự của PGS-TS Hồ Hữu An cũng chính là nỗi lòng của các nhà khoa học: “Ở nhiều vùng được mệnh danh là sản xuất rau an toàn nhưng thực sự vẫn không an toàn vì người sản xuất còn tùy tiện, tính cộng đồng không cao, nhiều người vẫn đặt lợi nhuận lên hàng đầu.

Với phương pháp không dùng đất, rau an toàn tránh được hóa chất có hại, nitrat, kim loại… trong đất, tránh được thói quen của nông dân hay sử dụng phân đạm, thứ gây bệnh tả cao nhất.

Chúng tôi biết, người nông dân rất thích công nghệ này do không phải dùng phân chuồng, nhưng làm sao để chuyển giao công nghệ cho từng hộ nông dân thì vẫn là việc khó”.

Theo Thanh Niên