Tại Hoa Kỳ, số tiểu bang cho phép trồng cần sa với mục đích giải trí ngày một gia tăng, nên hiện nay, cần sa đang trở nên một ngành kinh doanh phát triển tại Hoa Kỳ. Trồng cần sa, không những đem lợi ích thương mại cho các nhà trồng tỉa, mà còn giúp sự phát triển cho các ngành liên hệ như sản xuất các hoá chất , phân bón, thuốc bảo vệ hoa mầu cũng như các dụng cụ , máy móc,dùng trong nông nghiệp.
Hiện nay tại Hoa Kỳ, đã có 14 tiểu bang được phép trồng cần sa cho nhu cầu giải trí, và 22 tiểu bang cho phép xử dụng cần sa trong lãnh vực y tế .Những năm trước đây, việc xử dụng cần sa dưới mọi hình thức đều bị cấm theo luật liên bang, trừ lãnh vực y khoa. Tuy nhiên, theo thống kê thăm dò, thì có khoảng 30-50 triệu người Mỹ đã và đang xử dụng cần sa bất hợp pháp. Để thỏa mãn cho nhu cầu lớn của cần sa trong xã hội, việc sản xuất, và buôn bán cần sa làm trong bóng tối, rất phức tạp, gía cả thay đổi bất thường và cách di chuyển cũng như phân phối cần sa đều thay đổi hàng ngày.
Trên thế giới, các quốc gia trồng cần sa như Afghanistan, Canada, China, Colombia, United States, India, Jamaica, Lebanon, Mexico, Morocco, Netherlands , Pakistan, Paraguay, Spain, Thailand, Turkey, and South Africa.
Cây cần sa có tên khoa học là Cannabis Sativa ,thuộc họ thực vật Cannabacae, có nguồn gốc miền Đông Á Châu.. Có ba giống cần sa: sativa, indica (còn được gọi là marijuana), và ruderalis. Sự khác biệt do nhân hình (genotype), tượng hình (phenotype) và nồng độ các hoạt chất thiên nhiên trong cây.
Tuy nhiên do ảnh hưởng của di truyền liên tục, phối hợp mạnh mẽ cũng như ngẫu biến và xuất hiện ở các vùng địa lý khác nhau, nên các khoa học gia cho rằng chỉ có một loài duy nhất là Cannabis Sativa. Vì thế giống Indica còn được gọi là Cannabis Sativa Indica. Giống Indica có thời gian trồng ngắn , bụi rậm rạp, lá rộng và ngắn, chịu được khí hậu lạnh, lượng THC cao hơn CBD, trong khi Sativa thì ngược lại.
Thọat đầu, cần sa được trồng để lấy sợi (fiber industry) và dầu trong hạt ( seed oil ), dùng làm dược phẩm, thực phẩm, đèn dầu. Trong tôn giáo, các vị thánh Hindu đã từng hút cần sa từ nhiều thế kỷ trước và người Mexico đã được phép dùng cần sa vào những ngày lễ tôn giáo. Tất cả các bộ phận của cây đều dùng được, tùy theo mục đích xử dụng.
Cho tới nay, bộ máy di truyền (genome) của Cannabis vẫn còn là một sự huyền bí. Hoa Kỳ chỉ cho phép dùng hạn chế trong lãnh vực y khoa, nên không cung cấp tài chính yểm trợ cho công việc khảo cứu cần sa, vì thế, chưa có nhiều tài liệu chính xác về những bí mật của loại hoa mầu mà mẹ thiên nhiên đã sinh ra từ lâu đời trên hành tinh này. Hiện nay mới chỉ có một số ít các nhà khảo cứu trên thế giới tìm hiểu về đặc tính di truyền của cần sa. Một nhà nhà khoa học thực vật của the University of Minesota ,George Weiblen, đã khám phá được genetic code sau hơn mười năm nghiên cứu.
Hai hoạt chất chính, cannabionid, có trong cần sa là tetrahydrocanabinol (THC)và cannabidiol (CBD). Khảo cứu cho biết hai chất này được tạo ra qua một tiến trình sinh hóa của cây khá phức tạp. Hai hóa THC và CBD là hai cannabinoids có nồng độ cao, nên được dùng nhiều trong việc chế biến các sản phẩm thương mại. Cây cần sa có 113 cannabinoids khác nhau nhưng phần lớn chỉ có nồng độ rất nhỏ.
Trước đây, vì bị nghiêm cấm, nên các nhà trồng tỉa phải trồng cần sa lén lút, đem bán chợ đen với giá rất cao . Người trồng không thực hiện các kỹ thuật canh tác khoa học, mà chỉ do truyền khẩu, nên đã phạm những sai lầm lớn. Các nhà vườn không quan tâm đến phẩm tính, như khi thu hoạch, đã để các hóa chất bảo vệ mùa màng vẫn còn dính vào các bộ phận của cây. Ngoài ra chưa kể tới các cặn bã còn sót lại sau giai đoạn trích lọc, để cho ra các sản phẩm cuối cùng, bán trên thị trường.
Hiện nay, như cơn thủy triều đang lên, việc sản xuất cần sa đem lại một nguồn lợi kinh tế đáng kể. Theo “The Office of Economic Analysis” của tiểu bang Oregon, thương vụ hàng năm đã lên tới $480 million. Tiểu bang được hưởng 17 % tiền thuế giá bán lẻ cho nhu cầu giải trí.
Từ khi việc xử dụng cần sa được hợp pháp, các nhà trồng tỉa đã phải tuân theo qui định của luật pháp tiểu bang, và áp dụng đúng kỹ thuật canh tác tân tiến. Những cuộc khảo cứu thêm, cần được tiến hành, để biết các loại côn trùng, và mầm bệnh phá hoại, cũng như các loại phân bón thích hợp . Ngoài ra môi trường, và yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến các hóa chất thiên nhiên được sản xuất ra từ cây, Tìm hiểu xem sự phản ứng hỗ tương giữa các hoá chất này, có độc hại cho bộ óc con người hay không? Những vấn đề này cần phải có các khoa học gia nhiệt tình với công cuộc khảo cứu, và phát triển sản phẩm mới .
Cần sa có thế trồng trong nhà (indoor) hoặc ngoài trời (outdoor). Canh tác trong nhà có thể thực hiện ở khắp mọi nơi , trồng được cả bốn mùa, không cần thiết ánh sáng mặt trời và ảnh hưởng khí hậu. Các điều kiện canh tác như nhiệt độ, ẩm độ, phân bón, đều có thể kiểm soát và điều chỉnh dễ dàng . Ngoài ra không cần một diện tích đất lớn, chất dinh dưỡng và nước tưới cho cây được tiết kiệm, do hệ thống tự động.
Ngoài ra trồng trong nhà sẽ dễ dàng kiểm soát được ẩm độ để không bị nấm mốc phá hoại, cây không bị cháy nắng, côn trùng khó xâm nhập. Ánh sáng cung cấp được dùng bởi light-emitting diode lighting systems nên tiết kiệm được năng lượng.
Cũng như các hoa mầu khác, cây cần sa cũng bị phá hoại bởi nhiều loại côn trùng và nấm bệnh. Vì là loại hoa mầu mới được chấp thuận trồng bán trên thị trường, nên các hóa chất bảo vệ mùa màng rất giới hạn , chưa được chính phủ chấp thuận cho xử dụng. Tuy nhiên có thể áp dụng phương pháp sinh học như dùng các loại côn trùng và vi khuẩn tốt để tiêu diệt các tác nhân gây hại. Cách thức này còn tránh được những độc chất còn sót lại trong sản phẩm sau khi thu hoạch nếu dùng phương pháp hóa học.
Số lượng nông trại trồng cần sa ngày càng gia tăng, nên sự canh tranh gía bán không thể tránh khỏi. Đầu năm 2019, gía bán sỉ marijuana đã giảm xuống $2.00 dollar/g tại các tiểu bang Oregon , Colorado, và Washington. Phantom Farms cho biết họ đã có kế hoạch giảm gía bán xuống $1.00 dollar/g, với áp dụng phương pháp canh tác indoor.
Canh tác cần sa hợp pháp sẽ mang lại lợi tức khá lớn cho các nông gia. Một cuộc nghiên cứu cho biết đến năm 2020 thương vụ bán marijuana sẽ tăng lên hơn một tỉ dollar. Các công ty kỹ nghệ khác cũng đã nhìn thấy tương lai nên khởi sự đầu tư vào lãnh vực này. Tobacco giant Altria đang đầu tư 1.8 billion dollar vào Canadian cannabis company Cronos Group, để sản xuất các sản phẩm mới có chứa cannabidol, trong khi thương vụ thuốc lá cổ truyền đang trên đà suy gỉảm.
Các công ty sản xuất rượu và nước giải khát cũng như thuốc lá cũng dự trù đầu tư vào lãnh vực biến chế các sản phẩm mới có cần sa. Công ty Canadian marijuana Canopy Grow (CGC) đã nhận được nhiều tỉ dollar từ Corona owner Contellation Brands để đầu tư và phát triển thêm do thị trường đòi hỏi . Coca-Cola (KO) và Coke’s archrival Pepsi (PEP) tuy chưa chính bước chân vào, nhưng được tiên đoán không thể đứng ngoài một thị trường mới, nhiều lợi nhuận, đầy hứa hẹn này .
Nguyễn văn Khuy
Kỹ sư canh nông