Phương Pháp Trồng Nấm Linh Chi / TOP 12 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 5/2023 # Top View

Thời gian bắt đầu cấy giống từ ngày 15/1 đến 15/3 và từ 15/8 đến 15/9 dương lịch.

Nguyên liệu để trồng nấm linh chiLinh Chi sử dụng nguyên liệu chủ yếu là mùn cưa tươi, khô của các loại gỗ mềm, không có tinh dầu và độc tố. Ngoài ra còn có thể trồng Linh Chi từ nguyên liệu là thân gỗ, các cây thuốc họ thân thảo.

Phương pháp xử lý nguyên liệu

Chuẩn bị:– Mùn cưa của các loại gỗ kể trên.- Túi nilon chịu nhiệt.- Bông nút, cổ nút…- Các phụ gia khác (bột nhẹ,…)– Nước sạch (nước sinh hoạt ăn, uống hàng ngày).Phương pháp đóng túi: Mùn cưa được tạo ẩm và ủ tương tự như phần xử lý mùn cưa trồng mộc nhĩ.Sau đó phối trộn thêm với các phụ gia đóng vào túi theo kích thước trên sao cho khối lượng túi đạt 1,1-1,4kg rồi đưa vào thanh trùng.

Phương pháp thanh trùng:Phương pháp 1: Hấp cách thuỷ ở nhiệt độ 1000C, thời gian kéo dài 10-12 giờ.Phương pháp 2: Thanh trùng bằng nồi áp suất (Autoclave) ở nhiệt độ 119-1260C (áp suất đạt 1,2-1,5at) trong thời gian 90-120 phút.

Phương pháp cấy giống

Chuẩn bị:– Phòng cấy: Phòng cấy giống phải sạch (được thanh trùng định kỳ bằng bột lưu huỳnh).– Dụng cụ cấy giống: que cấy, panh kẹp, đèn cồn, bàn cấy, cồn sát trùng…- Nguyên liệu: Đã được thanh trùng, để nguội.– Giống: Sử dụng hai loại giống chủ yếu là trên hạt và trên que gỗ.Giống phải đúng tuổi, không bị nhiễm nấm mốc, vi khuẩn, nấm dại…

Phương pháp 1: Cấy giống trên que gỗ. Với phương pháp này cần tạo lỗ ở túi nguyên liệu có đường kính 1,8-2cm và sâu 15-17cm. Khi cấy giống phải đặt túi nguyên liệu gần đèn cồn và túi giống, sau đó gắp từng que ở túi giống cấy vào túi nguyên liệu.Phương pháp 2: Sử dụng giống Linh Chi cấy trên hạt. Ta dùng qua cấy kều nhẹ giống cho đều trên bề mặt túi nguyên liệu tránh giập nát giống. Lượng giống: 10-15gam giống cho 1 túi nguyên liệu (1 túi giống 300 gam cấy đủ cho 25-30 túi nguyên liệu).

Giống cấy phải đảm bản đúng độ tuổi.Trước khi cấy giống ta phải dùng cồn lau miệng chai giống bóc tách lớp màng trên bề mặt nhưng không được để hạt giống bị nát.Trong quá trình cấy, chai giống luôn phải để nằm chúng tôi khi cấy giống ta đậy lại nút bông, vận chuyển túi vào khu vực ươm. Phải thường xuyên vệ sinh sạch sẽ phòng cấy giống.

Phương pháp ươm túi

Chuẩn bị khu vực ươm:Nhà ươm túi đảm bảo các yêu cầu: Sạch sẽ, thông thoáng, độ ẩm từ 75% đến 85%, ánh sáng yếu, nhiệt độ 20-300C.Ươm túi: Chuyển nhẹ nhàng vào nhà ươm và đặt trên các giàn giá hoặc xếp thành luống. Khoảng cách giữa các túi 2-3cm. Giữa các giàn luống có lối đi để kiểm tra.Trong thời gian ươm không được tưới nước, hạn chế tối đa việc vận chuyển.Trong quá trình sợi nấm phát triển nếu thấy có túi bị nhiễm cần phải loại bỏ ngay khỏi khu vực ươm, đồng thời tìm nguyên nhân để có cách khắc phục:Túi bị nhiễm bề mặt phần lớn do thao tác cấy và phòng giống bị ô nhiễm.Túi bị nhiễm từng phần hoặc toàn bộ có thể do bị thủng hoặc hấp vô trùng chưa đạt yêu cầu.

Phương pháp chăm sóc, thu hái chuẩn bị các điều kiện:– Nhà trồng nấm phải đảm bảo sạch sẽ thông thoáng, có mái chống mưa dột và chủ động được các điều kiện sinh thái như sau:– Nhiệt độ thích hợp cho nấm mọc dao động từ 220C đến 280C.- Độ ẩm không khí đạt 80-90%.- Ánh sáng khuếch tán (mức độ đọc sách được) và chiếu đều từ mọi phía.– Kín gió.– Trong nhà có hệ thống giàn giá để tăng diện tích sử dụng.Trong quá trình chăm sóc, thu hái linh chi có 2 phương pháp sau:

Phương pháp không phủ đấtRạch túi và tưới nước. Kể từ ngày cấy giống đến khi rạch túi (khoảng 25-30 ngày) sợi nấm đã ăn kín ¾ túi. Tiến hành rạch 2 vết rạch sâu vào trong túi 0,2-0,5cm, đối xứng trên bề mặt túi nấm. Đặt túi nấm trên giàn cách nhau 2-3cm để nấm ra không chạm vào nhau.Từ 7 đến 10 ngày đầu chủ yếu tiến hành tưới nước trên nền nhà, đảm bảo độ ẩm 80-90%, thông thoáng vừa phải.Khi quả thể nấm bắt đầu mọc từ các vết rạch hoặc qua nút bông thì ngoài việc tạo ẩm không khí, có thể tưới phun sương nhẹ vào túi nấm mỗi ngày từ 1-3 lần (tuỳ theo điều kiện thời tiết). Chế độ chăm sóc như trên được duy trì liên tục cho đến khi viền trắng trên vành mũ quả thể không còn nữa là hái được.

Thu hái nấm linh chi– Dùng dao hoặc kéo sắc cắt chân nấm sát bề mặt túi.- Quả thể nấm sau khi thu hái được vệ sinh sạch sẽ, phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ 400C-450C.- Độ ẩm của nấm khô dưới 13%, tỷ lệ khoảng 3kg tươi được 1 kg khô.– Khi thu hái hết đợt 1, tiến hành chăm sóc như lúc ban đầu để tận thu đợt 2.- Năng suất thu hoạch đạt 6-9% tươi, tương đương 1,8-3% khô (1 tấn nguyên liệu thu được từ 18 đến 30kg nấm Linh Chi khô). Khi kết thúc đợt nuôi trồng cần phải vệ sinh và thanh trùng nhà xưởng bằng foócmôn với nông độ 0,5-1%.

Phương pháp phủ đấtChuẩn bị đất phủ (tương tự như đất phủ nấm mỡ).Cách phủ đất: Khi sợi nấm đã ăn kín khoảng ¾ túi, gỡ bỏ nút bông, mở miệng túi, phủ lên trên bề mặt một lớp đất có chiều dày 2-3cm.Chăm sóc sau khi phủ đất: Nếu đất phủ khô cần phải tưới rất cẩn thận (tưới phun sương) để đất ẩm trở lại. Tuyệt đối không tưới nhiều, nước thấm xuống nền cơ chất sẽ gây nhiễm bệnh, ảnh hưởng đến quá trình hình thành quả thể nấm. Trong thời gian 7-10 ngày đầu (kể từ lúc phủ đất) cần duy trì độ ẩm không khí trong nhà đạt 80-90% bằng cách tưới nước thường xuyên trên nền nhà. Khi quả thể bắt đầu hình thành và nhô lên trên mặt lớp đất phủ cần duy trì độ ẩm liên tục như trên cho đến thời điểm thu hái được. Thời gian từ khi nấm lên đến lúc thu hoạch kéo dài khoảng 65-70 ngày.Khi đó ngoài việc duy trì độ ẩm trong phòng thì ta còn phải tưới phun sương nhẹ trực tiếp trên bề mặt đất phủ 1-3 lần trong ngày (tuỳ theo điều kiện thời tiết) mục đích để giúp đất phủ luôn duy trì độ ẩm (tương tự độ ẩm của đất trồng rau). Việc chăm sóc như trên kéo dài liên tục cho tới khi viền màu trắng trên mũ nấm không còn nữa, lúc đó nấm đến tuổi thu hái.

Trung tâm giống cây trồng Bến Tre chuyên cung cấp cây giống chất lượng cao. Chúng tôi nhận hỗ trợ và tư vấn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây trồng

Nấm linh chi được đánh giá là loại nấm quý hiếm, có lợi cho sức khỏe, tuy nhiên loại nấm này lại có giá thành cao so với thu nhập của người dân. Nhiều nông dân đã đầu tư nghiên cứu cho ra cách thức trồng nấm linh chi cho năng suất và lợi nhuận cao.

Để có thể nâng cao năng suất nấm linh chi, người trồng cần tuân thủ kỹ thuật trồng nấm

Cách đây hàng ngàn năm, nấm Linh Chi đã được dùng để làm thuốc. Các sách dược thảo của nhiều triều đại ở Trung Quốc đều ghi nhận Linh Chi được sử dụng làm thuốc từ lâu đời. Giờ đây với cách thức trồng nấm linh chi cho năng suất cao, nhà nông có thể nghiên cứu trồng nấm linh chi tăng thu nhập.

Đặc điểm sinh học

Nấm Linh Chi (quả thể) cây nấm gồm 2 phần cuống nấm và mũ nấm (phần phiến đối diện với mũ nấm). Cuống nấm dài hoặc ngắn, đỉnh bên có hình trụ đường kinh 0,5 – 3cm. Cuống nấm ít phân nhánh, đôi khi có uốn khúc cong queo. Lớp vỏ cuống màu đỏ, nâu đỏ, nâu đen, bóng, không có lông, phủ suốt lên mặt tán nấm.

Mũ nấm khi non có hình trứng, lớn dần có hình quạt. Trên mặt mũ có vân gạch đồng tâm màu sắc từ vàng chanh, vàng nghệ, vàng nâu, vàng cam, đỏ nâu, nâu tím nhẵn bóng như láng vecni. Mũ nấm có đường kinh 2 – 15cm, dày 0,8 – 1,2cm, phần đính cuống thường gồ lên hoặc hơi lõm. Khi nấm đến tuổi trưởng thành thì phát tán bào tử từ phiến có màu nâu sẫm.

Xử lý nguyên liệu

Nguyên liệu: Linh Chi sử dụng nguyên liệu chủ yếu là mùn cưa tươi, khô của các loại gỗ mềm, không có tinh dầu và độc tố. Ngoài ra còn có thể trồng Linh Chi từ nguyên liệu là thân gỗ, các cây thuốc họ thân thảo.

Phương pháp đóng túi: Mùn cưa được tạo ẩm và ủ tương tự như phần xử lý mùn cưa trồng mộc nhĩ.Sau đó phối trộn thêm với các phụ gia đóng vào túi theo kích thước trên sao cho khối lượng túi đạt 1,1-1,4kg rồi đưa vào thanh trùng.

Phương pháp thanh trùng: Hấp cách thủy ở nhiệt độ 100 độ C, thời gian kéo dài 10 – 12 giờ hoặc thanh trùng bằng nồi áp suất (Autoclave) ở nhiệt độ 119 – 126 độ C (áp suất đạt 1,2 – 1,5at) trong thời gian 90 – 120 phút.

Cấy giống trên que gỗ và cấy giống hạt

Phòng cấy giống phải sạch (được thanh trùng định kỳ bằng bột lưu huỳnh). Dụng cụ để cấy giống cần que cấy, panh kẹp, đèn cồn, bàn cấy, cồn sát trùng… Nguyên liệu đã được thanh trùng, để nguội. Nên sử dụng hai loại giống chủ yếu là trên hạt và trên que gỗ. Giống phải đúng tuổi, không bị nhiễm nấm mốc, vi khuẩn, nấm dại…

Cấy giống trên que gỗ: Với phương pháp này cần tạo lỗ ở túi nguyên liệu có đường kính 1,8 – 2cm và sâu 15 – 17cm. Khi cấy giống phải đặt túi nguyên liệu gần đèn cồn và túi giống, sau đó gắp từng que ở túi giống cấy vào túi nguyên liệu.

Nấm linh chi được đánh giá là loại nấm quý hiếm, có lợi cho sức khỏe

Cấy trên hạt: Dùng qua cấy kều nhẹ giống cho đều trên bề mặt túi nguyên liệu tránh giập nát giống. Lượng giống: 10-15gam giống cho 1 túi nguyên liệu (1 túi giống 300 gam cấy đủ cho 25-30 túi nguyên liệu).

Chú ý: Giống cấy phải đảm bản đúng độ tuổi.Trước khi cấy giống người trồng phải dùng cồn lau miệng chai giống bóc tách lớp màng trên bề mặt nhưng không được để hạt giống bị nát.Trong quá trình cấy, chai giống luôn phải để nằm chúng tôi khi cấy giống ta đậy lại nút bông, vận chuyển túi vào khu vực ươm. Phải thường xuyên vệ sinh sạch sẽ phòng cấy giống.

Phương pháp ươm túi

Chuyển nhẹ nhàng vào nhà ươm và đặt trên các giàn giá hoặc xếp thành luồng. Khoảng cách giữa các túi 2 – 3cm. Giữa các giàn luống có lối đi để kiểm tra. Trong thời gian ươm không được tưới nước, hạn chế tối đa việc vận chuyển. Trong quá trình sợi nấm phát triển nếu thấy có túi bị nhiễm cần phải loại bỏ ngay khỏi khu vực ươm, đồng thời tìm nguyên nhân để có cách khắc phục. Túi bị nhiễm bề mặt phần lớn do thao tác cấy và phòng giống bị ô nhiễm. Túi bị nhiễm từng phần hoặc toàn bộ có thể do bị thủng hoặc hấp vô trùng chưa đạt yêu cầu.

Chú ý: Nhà ươm túi đảm bảo sạch sẽ, thông thoáng, độ ẩm từ 75 – 85%, ánh sáng yếu, nhiệt độ 20 – 30 độ C.

Cách chăm sóc, thu hái

Phương pháp không phủ đất

Cách rạch túi và tưới nước: Kể từ ngày cấy giống đến khi rạch túi (khoảng 25 – 30 ngày) sợi nấm đã ăn kín ¾ túi. Tiến hành rạch 2 vết rạch sâu vào trong túi 0,2 – 0,5cm, đối xứng trên bề mặt túi nấm. Đặt túi nấm trên giàn cách nhau 2 – 3cm để nấm ra không chạm nhau. Từ 7 – 10 ngày đầu chủ yếu tiến hành tưới nước trên nền nhà, đảm bảo độ ẩm 80 – 90%, thông thoáng vừa phải. Khi quả thể nấm bắt đầu mọc từ các vết rạch hoặc qua nút bông thì ngoài việc tạo ẩm không khí, có thể tưới phun sương nhẹ vào túi nấm mỗi ngày từ 1 – 3 lần (tùy theo điều kiện thời tiết). Chế độ chăm sóc như trên được duy trì liên tục cho đến khi viền trắng trên vành mũ quả thể không còn nữa là hái được.

Cách thu hái: Dùng dao hoặc kéo sắc chân nấm sát bề mặt túi. Quả thể nấm sau khi thu hái được vệ sinh sạch sẽ, phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ 40 – 45 độ C. Độ ẩm của nấm khô dưới 13%, tỷ lệ khoảng 3kg tươi được 1 kg khô. Khi thu hái hết đợt 1, tiến hành chăm sóc như lúc ban đầu để tận thu đợt 2. Năng suất thu hoạch đạt 6 – 9% tươi, tương đương 1,8 – 3% khô (1 tấn nguey6 liệu thu được từ 18 – 30kg nấm Linh Chi khô). Khi kết thúc đợt nuôi trồng cần phải vệ sinh và thanh trùng nhà xưởng bằng foocmôn với nồng độ 0,5 – 1%.

Cách đây hàng ngàn năm, nấm Linh Chi đã được dùng để làm thuốc

Phương pháp phủ đất

Chuẩn bị đất phủ: Dùng cuốc xẻng đạp nhỏ, lấy sảo có nan thưa lắc nhẹ, loại bỏ các hạt đất ở dạng tấm, bụi. Phần còn lại to bằng hạt gạo đến hạt ngô là được. Lượng đất phủ khoảng 20-25kg/m2, chiều cao 2-2,5cm. Khi phủ đất xong, tiến hành tưới nhẹ trên bề mặt. Thời gian khoảng 3-4 ngày sau khi tưới, nước đủ thấm ướt toàn bộ lớp đất phủ là đuợc. Giảm lượng nước tưới trong ngày, duy trì độ ẩm liên tục như vậy đến khi thấy nấm lên (sau 15-20 ngày phủ đất).

Cách phủ đất: khi sợi nấm đã ăn kín khoảng ¾ túi, gỡ bỏ nút bông, mở miệng túi, phủ lên trên bề mặt một lớp đất có chiều dày 2 – 3cm.

Chăm sóc sau khi phủ đất: Nếu đất phủ khô cần phải tưới rất cẩn thận (tưới phun sương) để đất ẩm trở lại. Tuyệt đối không tưới nhiều, nước thấm xuống nền cơ chất sẽ gây nhiễm bệnh, ảnh hưởng đến quá trình hình thành quả thể nấm. Trong thời gian 7 – 10 ngày đầu (kể từ lúc phủ đất) cần duy trì độ ẩm không khí trong nhà đạt 80 – 90% bằng cách tưới nước thường xuyên trên nền nhà. Khi quả thể bắt đầu hình thành và nhô lên trên mặt lớp đất phủ cần duy trì độ ẩm liên tục như trên cho đến thời điểm thu hái được. Thời gian từ khi nấm lên đến lúc thu hoạch kéo dài khoảng 65 – 70 ngày.

Khi đó ngoài việc duy trì độ ẩm trong phòng thì ta còn phải tưới phun sương nhẹ trực tiếp trên bề mặt đất phủ 1 -3 lần trong ngày (tùy theo điều kiện thời tiết) mục đích để giúp đất phủ luôn duy trì độ ẩm (tương tự độ ẩm của đất trồng rau). Việc chăm sóc như trên kéo dài liên tục cho tới khi viền màu trắng trên mũ nấm không còn nữa, lúc đó nấm đến tuổi hái.

Trên thực tế, trồng nấm linh chi đỏ không quá khó khăn, phức tạp nhưng cũng không hẳn là dễ. Hầu như ai có kiến thức về kỹ thuật nuôi trồng,xây dựng mô hình nuôi trồng đạt chuẩn, kinh nghiệm chuyên sâu, lựa chọn được phôi giống chất lượng, môi trường trồng nấm lý tưởng thì đều sẽ có năng suất ổn định.

+ Note: Giá Nấm Linh Chi Đỏ Việt Nam Hiện Nay Là Bao Nhiêu

7 bước trong cách trồng nấm linh chi đỏ mang lại năng suất cao

Quan tâm đến thời vụ nuôi trồng

Để nuôi nấm linh chi tốt nhất, thời vụ nên bắt đầu từ tháng 1 cho đến tháng 10. Vì sau khoảng tháng 10, lượng mưa tương đối nhiều, độ ẩm không khí cao nên nấm rất dễ bị nhiễm bệnh và phát triển không đồng đều. Thường thì mọi người đều ngưng trồng nấm linh chi từ tháng 10 cho đến khoảng sau tết.

Trong 1 năm có thể linh động để trồng từ 3 – 4 vụ nấm. Tuy nhiên đa số nấm linh chi ở Việt Nam hiện nay đều có thời gian nuôi trồng từ 3 – 4 tháng từ khi cấy giống.

Tìm kiếm nguồn nguyên liệu

Nguyên liệu chủ yếu mà nấm linh chi sử dụng là mùn cưa của những loại gồ mềm, xốp không chứa những tính dầu độc tố. Những nguyên liệu chủ yếu chính là: Gỗ mít, gỗ cao su, cây thuốc họ cam thảo, bã mía…Bên cạnh đó, trong nguyên liệu còn có thêm những thành phần phụ gia để gia tăng chất dinh dưỡng. Bạn cũng nên sàn lọc lại các tạp chất còn trong mặt cưa để tránh trường hợp chúng cào rách bịch.

Đóng bịch

Yêu cầu quan trọng nhất khi đóng bịch là phải thật chặt tay.  Trong lượng phôi nấm cũng phải vừa đủ, không nên dư hay thiếu. Đóng bịch thật chặt là nhằm mục đích không làm đứt tơ chất, không bị nhiễm bệnh do môi trường hay khi di chuyển.

Phương pháp thanh trùng

Ứng dụng kỹ thuật thanh trùng là để tiêu diệt toàn bộ những vi sinh vật có trong nguyên liệu. Thời gian thanh trùng bằng cách hấp cách thủy nhiệt độ ở 100 độ C trong khoảng 12 tiếng.

Cấy giống

Trong kỹ thuật nuôi trồng nấm linh chi đỏ cho năng suất cao không thể nào thiếu khâu phân lập giống. Mục đích của công việc này là để hạn chế nấm bị thoái hóa, giảm nhiễm bệnh và sụt giảm năng suất.

Những điều cần chuẩn bị khi cấy giống đó là: Khử trùng tất cả vật dụng và phòng cấy giống, phòng cấy giống không quá kín, phải chắn gió, bịch phôi giống sau khi hấp để nguội thì cần phải cấy ngay.

Những dụng cụ cấy giống cần phải có đó là: Chai giống, que kẹp, bàn cấy, đèn cồn. Đặc biệt cây giống khi cấy phải đúng độ tuổi, chai cây giống phải đặt nằm ngang. 

Giai đoạn nuôi ủ tơ

Yêu cầu quan trọng nhất của nhà nuôi ủ tơ phải là nơi thông thoáng, sạch sẽ để giảm độ ẩm, giảm nhiệt độ và cung cấp oxy cho nấm, hạn chế nấm mốc phát triển.

Độ ẩm của nhà ủ phôi phải từ 75% – 85%, nhiệt độ từ 20 – 30 độ C.

Phôi nấm cần được đặt trên kệ treo hoặc kệ đặt.

Trong thời gian ủ phôi nấm không tưới nước, không di chuyển.

+ Note: Cách nấu nấm linh chi đỏ không phải ai cũng biết

Giai đoạn chăm sóc và thu hái

Nhà trồng nấm phải sạch sẽ, đủ ánh sáng, thông thoáng.

Nhà trồng nấm không có gió lùa, kín và phải có mái chống mưa dột, có bọc lưới chống nắng xung quanh.

Luôn đảm bảo nhiệt độ từ 22 – 28 độ C để nấm phát triển tốt nhất.

Sử dụng nguồn nước sạch, vệ sinh khu vực trồng nấm

Sau khui thu hoạch, thông thường 3kg nấm linh chi đỏ tươi sẽ thu được 1 kg nấm linh chi đỏ khô. Cứ 1000 bịch phôi giống sau khi phơi thì sẽ cho ra khoảng 15 – 20 kg tùy theo chất lượng phôi giống có tốt hay không.

Nhà trại nuôi trồng nấm cứ sau khi kết thúc thu hoạch thì phải xử lý và thanh trùng bằng Fooc Mon nồng độ 1%.

Đóng gói sản phẩm

Nấm linh chi đỏ sau khi phơi khô còn được xử lý vi sinh, vi khuẩn trước khi tiến hành đóng gói. Nếu đóng gói bằng túi ép chân không thì nấm linh chi có tuổi thọ sử dụng từ 1 – 2 năm.

Nếu bạn không muốn mất thời gian, rủi ro cao khi không nắm rõ cách thức, không có đầy đủ dụng cụ và điều kiện nuôi trồng nấm linh chi đỏ. Trong khi bạn muốn có được loại nấm linh chi đỏ chất lượng nhất để kinh doanh. Bạn có thể liên hệ đến   chúng tôi để tìm hiểu về sản phẩm của chúng tôi và lựa chọn sản phẩm phù hợp, đăng ký làm đại lý…

Nấm Với Sức Khỏe

Cordycepin trong Đông Trùng Hạ Thảo được FDA Mỹ chấp thuận để sản xuất thuốc điều trị Covid

4.1

/

5

(

1855

bình chọn

)

Để trồng nấm linh chi đỏ đạt năng suất cao bà con phải tìm hiểu học hỏi kĩ thuật và kinh nghiệm của rất nhiều người, vì mỗi người trồng nấm đều có cách thức, kỹ thuật nuôi trồng khác nhau tùy theo về kiến thức và kinh nghiệm lâu năm trong nghề.

Thực tế quy trình trồng nấm linh chi nói chung không dễ và cũng không quá khó, đã có rất nhiều người nuôi trồng thành công và trở thành tỷ phú, nhưng cũng có một số thất bại nặng nề do thiếu kiến thức kỹ thuật nuôi trồng.

Những người thất bại thường chưa có kinh nghiệm hoặc chưa tự xây dựng nuôi trồng theo qui trình, đa số còn phải phụ thuộc hoàn toàn các nhà cung cấp phôi giống.

Điều đó tạo ra rủi ro do phôi giống kém chất lượng, môi trường bị nhiễm bệnh gây ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển của cây nấm làm cho năng xuất bị sụt giảm.

Với một số kiến thức về kĩ thuật và kinh nghiệm tại trại nấm linh chi Tiên Thảo chúng tôi xin chia sẻ với bà con mô hình trồng nấm linh chi đỏ đạt năng xuất cao.

Cách trồng nấm linh chi tại nhà

1, Thời vụ nuôi trồng nấm linh chi

Thời vụ để nuôi trồng nấm linh chi phát triển tốt là bắt đầu cấy giống và nuôi trồng từ tháng 1 tới tháng 10, vì sau tháng 10 gặp mưa nhiều, độ ẩm cao có thể làm nấm bị nhiễm bệnh và phát triển không đồng đều, đa số người trồng thường dừng trồng trong khoảng thời gian này cho đến sau tết.

Với những người đã từng có kinh nghiêm và kỹ thuật trồng nấm linh chi đỏ đạt năng suất cao thì vẫn có thể nuôi trồng vào khoảng thời gian từ tháng 10 trở đi.

Có thể trồng nấm linh chi từ 3-4 vụ mỗi năm tùy theo từng chủng loại giống mà có thời gian nuôi trồng 3 đến 4 tháng. Có loại nuôi trồng tới 6 tháng, nhưng đa số ở nước ta hiện nay chủ yếu trồng nấm linh chi đỏ thời gian từ 3 – 4 tháng kể từ ngày cấy giống.

2, Nguyên Liệu trồng nấm linh chi đỏ

Trồng nấm linh chi đỏ cần nguyên liệu chủ yếu là mùn cưa của các loại gỗ mềm không chứa tinh dầu độc tố như bã mía, mùn cưa gỗ cao su, gỗ mít hoặc một số cây thuốc họ thân thảo. Ở nước ta bà con chủ yếu dùng nguyên liệu dồi dào và không bị hạn chế như mùn cưa cao su, bã mía.

Ngoài ra, cần bổ sung thêm nhiều phụ gia và nhiều chất dinh dưỡng, vi khoáng chất tự nhiên như bột ngô, bột cám, MgSO4, CaCO3, vôi và nguồn nước phải sạch (nước sinh hoạt).

Phối trộn nguyên liệu đồng nhất với nhau để chuẩn bị khâu ủ mạt cưa, ủ mạt cưa để lên men tỏa nhiệt làm phân giải chất sơ và giúp bay hơi các tinh dầu có trong mạt cưa để tạo điều kiện nguyên liệu thấm nước, các vi khuẩn phân hủy làm diệt bớt những mầm bệnh gây nhiễm bệnh có trong nguyên liệu.

Nên sàn lượt các tạp chất có trong mạt cưa để dễ hấp thu nước và tránh gây rách bịch. Kiểm tra độ ẩm mạt cưa, theo kinh nghiệm thì nguyên liệu thiếu nước sẽ tốt hơn, vì nguyên liệu dư nước sẽ gây yếm khí làm chết tơ nấm.

Ủ phôi nấm nhanh trong vòng 6 tiếng trở lên, không nên ủ thời gian quá 30 ngày.

3, Đóng bịch trồng nấm

Yêu cầu phải thật chật tay khi đóng bịch, không đóng lỏng, sao cho túi nặng từ 1,2kg đến 1,5 kg, số lượng phôi nấm phải đủ không nên quá thiếu hoặc quá dư. Mục đích đóng bịch là giúp tơ chất bị đứt và nhiễm bệnh do môi trường và khi di chuyển.

Dùng que soi nấm để tạo lỗ nông tiện khi cấy giống sẽ giúp cho tơ nấm tránh bị va chạm.

4, Phương Pháp Thanh Trùng

Kĩ thuật hấp thanh trùng rất quan trọng giúp tiêu diệt toàn bộ các vi sinh vật có trong nguyên liệu. Dùng phương pháp hấp cách thủy ở 100 độ C trong vòng 12 giờ. Trong quá trình hấp thanh trùng thì nồi hấp phải đủ hơi nước và đạt nhiệt độ cần thiết.

Ngoài ra, có thể dùng nồi áp suất Autoclave hấp thanh trùng nhanh 90 – 120 phút, ở nhiệt độ 119-126 độ C (áp suất đạt 1,2 – 1,5 at).

Khi hấp xong, cần giảm nhiệt độ về 50 độ C rồi mới lấy bịch phôi giống ra khỏi lò để tránh nhiệt độ cao dễ gây cháy bịch.

5, Chọn lọc cây giống

Để nuôi trồng nấm linh chi đỏ đạt năng suất cao thì quan trọng nhất là khâu phân lập giống phải thường xuyên, vì nếu không làm tốt giống nấm sẽ bị thoái hóa,dễ nhiễm bệnh, sụt giảm năng suất.

Chuẩn bị: Khử trùng tất cả từ dụng cụ cấy giống cho tới phòng cấy giống, phòng cấy giống phải chắn gió, không cần quá kín, bịch phôi giống sau khi hấp để nguội là phải cấy ngay.

Dụng cụ cấy giống: Que kẹp, bàn cấy, cồn sát trùng, đèn cồn và chai giống tất cả phải thanh trùng để nguội.

Cần lưu ý khi cấy giống;

Giống cấy phải đúng độ tuổi, khi cấy không được đưa kẹp đèn cồn vào lửa quá lâu để đốt.

Trong quá trình cấy chai cấy giống luôn phải để nằm ngang, tốt nhất nên sử dụng tủ cấy sẽ giảm bớt mầm bệnh từ không khí, khi nói chuyện và hơi thở.

Cấy giống có thể thực hiện theo cách thức sau đây:

Phương pháp 1: Cấy giống linh chi trên que gỗ, cần tạo lỗ bịch phôi giống với đường kính 1.8-2cm, sâu 15-17cm, lúc cấy cần đặt bịch nguyên liệu gần đèn cồn, rồi gắp từng que ở túi giống cấy vào túi nguyên liệu.

Phương pháp 2: Cấy giống linh chi trên hạt, dùng que cấy kều nhẹ nhàng giống cho đều trên bề mặt bịch nguyên liệu để tránh dập nát giống, cho khoảng 10-15g giống cho vào bịch nguyên liệu, tương đương mỗi bịch meo giống cấy được 40-50 bịch nguyên liệu.

Sau khi cấy giống đậy nút bông lại vận chuyển đến nơi ủ nấm, luôn vệ sinh sạch sẽ phòng ủ nấm.

6, Giai đoạn nuôi ủ tơ

Yêu cầu nhà nuôi ủ tơ phải sạch sẽ thông thoáng để cung cấp đủ oxy cho nấm, giảm nhiệt độ, giảm độ ấm và tránh nấm mốc phát triển.

Độ ẩm nhà ủ phôi giống khoảng 75% – 85% nhiệt độ từ 20 đến 30 độ C. Tránh ánh nắng chiếu sáng trực tiếp, điều chỉnh ánh sáng yếu nhưng không được quá tối.

Nhà ủ phôi giống không bị mưa dột, không để chung với nấm khô hoặc phôi nấm đang trồng, nên để một nhà ủ riêng biệt. Nhà ủ tơ phải được vệ sinh xịt thuốc diệt côn trùng và rắc vôi.

Đặt phôi nấm lên kệ đặt hoặc kệ treo , thời gian ủ phôi nấm không tưới nước, tránh di chuyển,thường xuyên kiểm tra xem nấm bị mốc hay nhiễm bệnh thì loại bỏ khỏi nhà ủ.

Theo dõi quá trình lan tơ nấm đến sợi nấm 1/2 đến 1/3 là lúc tơ nấm bắt đầu hình thành quả thể, tháo bớt một ít lớp bông tại cổ bịch phôi giống để nấm có chỗ mọc ra không bị kẹt.

Sau đó ủ tới khi tơ nấm phủ đều bịch sau khoảng 2 ngày mới tưới nước duy trì nhiệt độ ở 28 độ C, độ ẩm 90%.

Theo kinh nghiệm thì thời gian ủ phôi giống ngắn mà thấy tơ trắng phát triển nhanh thường không đạt năng xuất cao.

7, Giai đoạn chăm sóc và thu hái

Chuẩn bị nhà trồng nấm linh chi phải đạt những điều kiện sau:

Nhà trồng nấm phải sạch sẽ, đủ ánh sáng, thông thoáng, tạo ánh sáng khuyết tán đều mọi phía giúp nấm phát triển đều.

Nhà trồng nấm phải kín, mái chống mưa dột, chống gió lùa nhưng đừng để ngộp, bọc lưới tránh nắng xunh quanh, nhà phải chắc để chủ động trước mọi thời tiết, phải giữ ẩm nhưng phải thông thoáng để việc hô hấp của nấm tốt tránh nhiễm bệnh.

Luôn bảo đảm nhiệt độ cho nấm phát triển tốt từ 22 đến 28 độ C, độ ẩm không khí vừa phải.

Tưới nguồn nước sạch, vệ sinh quanh khu vực trồng nấm cho sạch sẽ để nấm tránh bị nhiễm bệnh.

Quá trình chăm sóc và thu hái thường áp dụng theo 2 phương pháp sau: Phương pháp phủ đất:

Quan sát thấy sợi nấm phát triển khoảng 3/4 bịch gỡ bỏ lớp bông mở miện túi, thì phủ lên bề mặt 1 lớp đất mỏng khoảng 3cm.

Sau khi phủ đất nấm linh đỏ cần phải chăm sóc cẩn thận, có thể tưới phun sương để cho đất ẩm, không nên tưới nhiều nước làm đất bị đọng nước sẽ gây nhiễm bệnh.

Kể từ lúc phủ đất khoảng 7 đến 10 ngày đầu cần điều chỉnh độ ẩm đạt 75% đến 90% , mỗi ngày thường xuyên tưới nước lên nền đất.

Cần duy trì độ ẩm từ lúc quả thể nấm linh chi đỏ bắt đầu nhô lên khỏi lớp đất phủ cho tới thời kỳ thu hái.

Mỗi ngày tưới phun sương nhẹ khoảng 3 đến 4 lần tùy vào điều kiện thời tiết, việc chăm sóc kéo dài đến thời điểm tai nấm bắt đầu sản sinh bào tử thì ngưng tưới phun sương khoảng 10 ngày trước khi thu hái.

Phương pháp phủ đất giúp nấm phát triển rất tốt nhưng khá tốn diện tích và dễ gây nhiễm bệnh hơn nhiều, vì bịch phôi giống tiếp xúc trực tiếp với đất, nếu xử lý đất không tốt vẫn còn nhiều vi khuẩn gây bệnh.

Hầu hết các trang trại nuôi trồng nấm linh chi đỏ tại Việt Nam không chọn nuôi trồng theo phương pháp phủ đất. Thời gian nuôi trồng tính từ ngày cấy phôi nấm khoảng 70 – 90 ngày tùy theo từng chủng giống có thời gian nuôi trồng khác nhau.

Phương pháp không ủ đất:

Khoảng thời gian 25 – 30 ngày khi thấy sợi nấm ăn hết 3/4 bịch giống thì bắt đầu rạch túi và tưới nước, từ 7-10 ngày thường xuyên tưới nước trên nền nhà để duy trì độ ẩm từ 80% – 90% đạt được độ thông thoáng nhất định.

Đa số các trang trại nấm linh chi đỏ tại Việt Nam thường áp dụng nuôi trồng theo phương pháp này, do giúp tiết kiệm được diện tích nuôi trồng có thể đặt phôi nấm theo dạng dây treo hoặc đặt trên sàn nhà, nấm phát triển tốt nhất khi đặt bịch phôi giống trên kệ chữ A.

Thời kỳ thu hái khi nấm bắt đầu sản sinh bào tử nấm khoảng hơn 10 ngày sau đó thì thu hái, khi nấm vừa sản sinh lớp bào tử thì dừng tưới khoảng 10 ngày.

Dùng cao cắt phần thân tai nấm sát gốc kèm sát khuẩn bằng vôi sau đó tiếp tục nuôi trồng thêm 1 đợt cách chăm sóc như lúc ban đầu, tỉ lệ năng xuất đợt 2 sẽ thấp hơn đợt 1.

Cứ phơi khô 3 kg nấm linh chi đỏ tươi sẽ thu được 1 kg khô, cứ 1000 bịch phôi giống sau khi phơi khô thu được 16 đến 20kg tùy theo chất lượng phôi giống.

Khi kết thúc nuôi trồng cần phải xử lý và thanh trùng chuồng trại bằng fooc môn nồng độ 1%.

Thời gian xây dựng trại và nuôi trồng khoảng 1 đến 3 năm thì môi trường xung quanh trại bị nhiễm bệnh, ô nhiễm gây bệnh cho nấm, tỉ lệ năng xuất không cao cần nên cần phải di dời và thay đổi đia điểm nuôi trồng một nơi mới.

Sau khi thu hái nấm sẽ được phơi khô hoặc sấy khô:

Nếu điều kiện thời tiết mưa nhiều thì cần dùng lò sấy nấm ở nhiệt độ 35 đến 40 độ C trong thời gian 1 – 4 giờ khi nào thấy tai nấm khô cứng là đã sấy xong.

Tốt nhất là phơi khô nấm linh chi đỏ dưới ánh nắng tự nhiên khoảng 2 đến 3 ngày nắng, cần phơi thật khô để khi bảo quản tránh bị ẩm mốc, thời gian bảo quản lâu hơn.

8, Đóng gói sản phẩm

Sau khi phơi khô nấm linh chi đỏ cần được xử lý vi sinh, các vi khuẩn trước khi được đóng gói.

Thời gian bảo quản được 1 – 2 năm nếu đóng gói bằng túi hút chân không, khi sử dụng nấm linh chi đỏ phải dùng tay thật khô để lấy nấm rồi đậy kín bịch không để cho không khí ẩm tràn vào.

Nguồn: chúng tôi