Lan Đại Ý Thảo là một loài lan trong chi Lan hoàng thảo. Loài lan này phân bố từ Nam Á đến Đông Nam Á. Tại Việt Nam, chúng được tìm thấy nhiều trong các khu rừng ở Lâm Đồng và miền Nam Việt Nam.
Lan Đại Ý Thảo có hình dáng cơ bản nhìn rất giống lan phi điệp về thân lá. Trong tự nhiên chúng thường mọc theo hướng xuống dưới như thác nước. Thân cứng cáp, mọng nước và có kích thước thường bằng ngón tay út. Những thân này có chiều dài lên đến 2m, thậm chí dài hơn nếu có chế độ chăm sóc tốt. Lan Đại Ý Thảo thường chỉ có 1 kiểu lá thuôn dài hình mác. Lá có chiều dài khoảng 10cm, rộng từ 4 – 8cm, mọc so le nhau, màu xanh đậm.
Điểm khác biệt của lan Đại Ý Thảo chính là ở mặt hoa mà hiếm có loại lan thân thòng nào có được. Theo đó 1 mắt hoa thường có từ 4-8 bông mọc ra sát từ thân chứ không phân nhánh như các loại lan thân thòng khác. Hoa là sự kết hợp các màu tím hồng nhạt với 2 cánh vai ngang nhìn khá bầu. Năm cánh hoa đại ý thảo thường bay cong vút cả ngày lẫn đêm. Lưỡi hoa phủ một lớp lông tơ mịn màu trắng với những đường gân tím chạy dài ở phần họng.
Lan Đại Ý Thảo có giống lan Hạc Vỹ không?Đầu tiên sự khác biệt đó nằm ở hoa. Lan Hạc Vỹ khi mới nhú nụ thì sẽ sưng lên như cái gai nhọn nhìn rất giống cựa gà. Ngược lại nụ hoa lan đại ý thảo khi mới nhú nhìn giống kiểu nụ của hoa phi điệp.
Khi nụ hoa bắt đầu lớn dần thì quan sát kỹ ta sẽ thấy cuống hoa của 2 loại này có sự khác biệt. Lan Hạc Vỹ có cuống hoa nhú lên 1 đoạn sau đó mới phân nhánh các cuống hoa. lan Đại Ý Thảo thì các cuống hoa này sẽ mọc sát thân
Khi nở hoa thì lan đại ý thảo nhìn sẽ nhiều hoa và cuống hoa cứng hơn hạc vỹ nhiều. Thường thì 1 mắt hoa của chúng sẽ cho từ 4-8 bông với Lan Hạc Vỹ thì chỉ từ 2-3 bông.
Lan Đại Ý Thảo có thân to và mập cứng cáp hơn hạc vỹ. Thân già năm 2 sẽ có màu đục và hơi nâu nhìn rất giống lan phi điệp chứ không xanh như hạc vỹ. Lá lan Đại Ý Thảo có xu hướng xoáy nhiều giống như phi điệp. Bản lá lan hạc vỹ mỏng và bằng phẳng và nhìn hơi bầu hơn.
Hiện nay lan Đại Ý Thảo Lâm Đồng là loại được người chơi lan khá ưa chuộng. Hoa vùng này rất sai, mắt ngủ ra 1 lúc nhiều hoa lên đến 8 bông trên 1 mắt. Các cánh bay cong vút, cây cực kì khoẻ, dễ chăm. Điều đặc biệt là chúng ra hoa vào đúng dịp tết nguyên đán. Có lẽ vì vậy mà người chơi lan còn ưu ái đặt thêm cho loài lan này là đại ý thảo xuân, đại ý thảo bảo lộc.
Lan đại ý thảo đột biếnLan Đại Ý Thảo đột biến cũng có những đặc điểm về thân và lá được miêu tả như trên. Song nó được giới chơi lan ưa chuộng bởi bông hoa có phần độc lạ hơn. Những bông hoa đột biến này sẽ mất hết những sắc tím hồng trên khuôn bông. Thay vào đó là một màu trắng tinh khiết trên toàn bộ mặt hoa lan.
Cách trồng lan Đại Ý ThảoTheo kinh nghiệm cá nhân mình thì giá thể thích hợp nhất để trồng lan Đại Ý Thảo là bảng dớn hoặc cục dớn tròn. Sau đó là miếng hoặc khúc vú sữa rồi mới tới lũa hoặc trồng trong chậu.
Trong đó Cách trồng lan Đại Ý Thảo vào bảng dớn hoặc cục dớn tròn có lẽ được nhiều người sử dụng nhất. Bản thân mình cũng vậy. Lý do là giá thể này sẽ đáp ứng được đầy đủ các nhu cầu về độ thoáng cho rễ lan. Ẩm nhưng thoát nước nhanh. Bên cạnh đó vì lan Đại Ý Thảo khi trưởng thành thường mọc thòng xuống đất. Chiều dài của chúng cũng khá lớn có khi lên đến hơn 2m mà vẫn đi ngọn. Vì thế nếu trồng chậu bạn phải uốn hoặc để nghiêng chậu rất khó khăn sau này.
Cách chăm sóc lan đại ý thảoGiai đoạn đầu mới ghép cây chưa mọc mầm và bén rễ mới nên bạn chưa cần bón phân. Lúc này cây đang hấp thụ chất dinh dưỡng tích lũy trong thân mẹ rồi. Nếu ta tưới nhiều và cho phân sớm rất dễ bị thối mầm. Khi mầm gốc dài được 7-10 cm và rễ non ra dài 2-3 cm thì bắt đầu bón phân. Chăm sóc lan đại ý thảo giai đoạn này nên bón phân giàu đạm như NPK 30-10-10 hoặc 20-20-20 và B1.
Nếu không có thời gian nhiều để chăm cây ta có thể dùng phân tan chậm. Đặt chúng phía trên giò lan để khi tưới nước phân ngấm dần xuống. Các bạn ở vùng nông thôn có thể dễ dàng tìm phân bò, dê trộn ít vôi bột đem phơi khô. Sau đó đóng túi vải rồi treo trên giò lan hoặc đặt ở mặt chậu cũng rất tốt. Thực tế cho thấy sức phát triển của lan đại ý thảo rất mạnh. Chăm bón đủ dinh dưỡng trong mùa sinh trưởng sẽ giúp cho các thân con trở thành cây trưởng thành, to dài.
Bài viết được đúc kết từ quá trình trồng và chăm sóc loài lan tuyệt đẹp này. Rất mong sự bổ sung góp ý thêm từ mọi người về kinh nghiệm để bài viết thêm hoàn thiện. Mục đích để người mới chơi có tài liệu tham khảo về hoa lan.