Cây đinh lăng là dược liệu quý với nhiều công dụng trị bệnh chính vì vậy mà hiện nay cây đinh lăng được các bà con nông dân trồng với số lượng lớn. Vì hiệu quả kinh tế cao mà loại cây này mang lại.
Cây đinh lăng dược liệu thuốc quý trị nhiều bệnh
Cây Đinh lăng có cái tên khoa học là Polyscias fruticosa thulộc họ ngũ gia bì kỷ thuật trồng của loại cây này không quá cầu kì. Đây là dược liệu quý các bạn có thể sử dụng tắt cả từ rễ, lá, cành để dùng làm thuốc chữa bệnh bồi bổ sức khỏe và làm gia vị cho các món ăn thêm ngon hơn như món thịt chó, món gỏi cá.
Loại cây này ưa ẩm thích nơi có nhiều ánh sáng chịu hạn tốt không chịu được ngập úng. Biên độ sinh thái của cây rộng được phân bố khắp mọi vùng sinh thái khác nhau. Sống tốt trên mọi vùng đất khác nhau nhất là những vùng đất cát phát triển mạnh ở nhiệt độ 25 độ C khoảng mùa thu đến cuối mùa xuân.
Phân loại cây đinh lăng
Loại cây đinh lăng đang được sử dụng nhiều nhất hiện nay chính là loại cây đinh lăng lá tròn tên khoa học là (Polyscias balfouriana Baill), Đinh lăng viền bạc hay còn gọi là đinh lăng trổ, Đinh lăng ráng Polyscias filicifolia tên tiếng Việt là đinh lăng lá to, đinh lăng đĩa (Merr) Baill, đinh lăng rang tên khoa học là (Polyscias scutellarius (Burm f) Merr), loại đinh lăng lá 2 lần kép, thân màu xám trắng ( tên khác nữa là Polyscias serrata Balf).
Đinh lăng nếp là loại đinh lăng có lá nhỏ, xoăn thân hơi nhẫn chút xíu, củ to rễ nhiều và mềm vỏ bì của nó dày đây là loại đinh lăng cho năng suất cao chất lượng cũng tốt nữa hay được chọn dùng làm cây giống nhất chính là loại đinh lăng này. Đinh lăng tẻ là loại đinh lăng sẻ thùy to có thân và vỏ hơi xù xì màu xanh nhạt, rễ rất ít có củ nhỏ phần vỏ bì hơi mỏng cho năng suất thấp đinh lăng tẻ thì người dân không nên trồng
Những điều cần chuẩn bị trước khi trồng đinh lăng
Đinh lăng có khả năng chịu hạn tốt và không chịu được ngập úng, phát triển tốt ở những nơi vùng đất tơi xốp độ ẩm trung bình của đất cao. Đinh lăng khi được trồng đại trà người dân cần phải cày bừa và làm tơi đất, lên luống cao cho đất khoảng 20cm đến 50cm. Khi trồng ở vùng đất đồi thì phải cuốc lát đất xuống sâu 20cm có đường kính hố khoảng 40cm. Cách trồng cây đinh lăng rất đơn giản chỉ cần giâm cành xuống là trồng. Mọi mùa trong năm đều có thể trồng được nhưng tốt nhất là giữa mùa xuân.
Phân bón và kỷ thuật bón phân đúng cách cho cây
Bón lót: Mỗi hecta ít nhất phải bón lót từ 10 cho đến 15 tấn phân chuồng, phân hóa học NPK là 400-500 kg. Kết hợp bón luôn cả hai loại phân này không chỉ bón lót không thôi tránh hôm giống.
Bón thúc: sau khoảng thời gian 6 tháng chúng ta bắt đầu bón thúc tầm khoảng 8kg ure/ sào bằng cách rắc phân vào má luống sau đó lấp kín lại. Năm thứ hai vào tháng 9 khi vừa tỉa cành xong nên bón thêm phân chuồng cho cây với lượng phân là 6 tấn/ ha và 300kg NPK + 100 kg Kali/ 1ha. Người trồng cây cũng nên bón thêm phân vào mùa thu đất vun phủ kín phân bón để cây có thể phát triển tốt hơn với điều kiện sau này.
Kỹ thuật trồng cây đúng chuẩn
Đặt hom giống cách nhau khoảng 50cm nghiêng theo chiều của luống. Xen kẽ các hom bón lót chúng bằng phân chuồng 4kg/ sào và 20kg phân NPK không bỏ phân sát hom giống. Lấp hom lại để hở khoảng 5cm trên mặt đất mà thôi. Sau khi trồng xong thì nên phủ rơm rạ hoặc bèo lên trên mặt luống tạo độ ẩm và mùn tơi hơi cho đất xốp. Khi đất khô người dân cần phải bơm nước ngập 2/3 luống đảm bảo độ ẩm cho đất, tránh ngập nước. Trong trường hợp khi mà trời mưa liên tục thì phái thót nước ngay không được để giống hom thối mất.
Cách trồng người dân có thể thực hiện theo hai cách sau thứ nhất là làm cảnh rồi thu dược liệu. Trồng thành từng hốc hay từng hàng thẳng táp thèo hình dáng tùy ý như hình thoi, vuông, tròn…
Trồng theo từng hốc người trồng có thể đào hốc với đường kính 1m, sâu 35 đến 40 cm lót ở dưới đấy hồ bằng miếng PE hoặc là miếng nilon làm vậy rễ cây sẽ chỉ tập trung ở riêng trong hố sau này thu hoạch rễ sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Trộn đất cùng với phân chuồng đã hoai mục đầy hố nén lại rồi trồng cây đã ươm xuống. Cứ 3 cây trồng vào một hố như hình tam giác mỗi cây cách nhau là 50cm. Cây cối cần được tưới nước và ấn cho nó thật chật xung quanh gốc. Người dân nên vung đất tạo thành vồng và có rảnh thoát nước có thêm bèo hay rơm ủ vào gốc sẽ tốt hơn.
Khi trồng ở diện tích lớn thì người dân cần phải làm luống rộng khoảng 60cm, chiều cao 35-40cm. Hốc bỏ ra làm thành hai hàng lệch nhau khoảng cách của cây là 50cm. Tiếp theo cho phân chuồng đã hoai mục vào lấp đất mỏng lên đặt cây vào trồng rồi tưới nước xung quanh gốc cây ấn lại cho thật chật. Trường hợp cây được trồng trên đất dốc người dân cần phải làm luống theo đường đồng mức để tránh tình trạng trôi mày đất và thoát nước quá nhanh khi vừa mưa xong.
Chăm sóc, phòng trừ sau bệnh
Cây đinh lăng phát triển quanh năm ít sau bệnh có khả năng chịu hạn tốt không cần sử dụng đến thuốc BVTV. Những năm thứ 2 trở đi chỉ cần tỉa cành bớt lá hàng năm làm hai đợt vào tháng 4 và tháng 9. Mỗi góc chỉ nên để lại hai cành to thôi.
Ở giai đoạn đầu loại cây này thường hay bị sâu xám ăn mất lá mầm, vỏ thân ở những giai đoạn sau khi cây phát triển mạnh hơn thì những tình trạng này không còn nữa. Ở giai đoạn đầu người trồng cây cần chú ý đến quá trình sinh trường phát triển của cây. Ngăn chặn chúng tác động đến quá trình sinh trưởng bằng cách sử dụng những loại thuốc phòng trừ sau như: Shecpain 36EC, Gottoc 250EC, TP-Pentin 18EC, Basudin 50EC; hay phối hợp hai loại thuốc khác :Ganoi 95SP + Abamectin 36EC, Regent 800WG + Sokupi 0,36AS, Diptere 80WP + Karate 2,5EC, Sevin 40% + Sherpa 25EC, … và một số loại thuốc có dạng bột: Basudin 10H, Vibasu 10G, Furadan 3G, Regent 3G. Công thức trộn là 1 phần thuốc với 1 phần đất rắc xung quanh gốc cây khi trồng để có tác dụng trừ sau xám tốt.
Thu hoạch, chế biến, bảo quản
Lá: trong quá trình chăm sóc cây những chỗ lá quá dày hãy tỉa nó bớt và thu hoạch thì cũng nên thu hoach lá trước phơi khô hoặc sấy để cất nó rồi mới đến thu hoạch vỏ, thân.
Rễ, vỏ, thân cây có thể thu hoạch vào mùa cuối thu năm 2 nhưng đến 5 năm mới là thời điểm thu hoạch thân, vỏ rễ tốt nhất. Rễ, thân, võ sau khi thu hoạch cần được rửa sạch đất cát hong gió khoảng 1 ngày trước đó để loại bỏ sạch lớp đất cát phân ra từng loại riêng biệt. Những chiếc rễ nhỏ sẽ có đường kính là dưới 10mm vỏ không nên bóc, những loại có đường kính 5mm nên để riêng biệt nhau cần được sấy khô liên tục đến khi giòn mới thôi.
Phân loại: loại I là vỏ cây, rễ khi tươi có đường kính lúc còn tươi trên 10mm là loại II có đường kính dưới 10mm có độ dày trên 2mm. Loại 3 rễ, thân, vỏ mỏng độ dày dưới 2mm.
Bên trên là toàn bộ những kiến thức về cách trồng, chăm sóc, thu hoạch cây đinh lăng. Chúng tôi hi vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẽ mang đến cho bạn nhiều điều có ích hơn trong việc trồng và chăm sóc loại cây này.